Ruimtevaartorganisatie NASA heeft hoofdwetenschapper en klimaatadviseur Katherine Calvin ontslagen. Zij en 22 anderen die zich bij NASA bezighielden met technologiebeleid en diversiteit worden wegbezuinigd onder het mom van het efficiënter maken van de Amerikaanse overheid.
Daarmee heeft de regering-Trump opnieuw een gevoelige klap uitgedeeld aan de klimaatwetenschap: naast haar werk bij NASA heeft Calvin een belangrijke rol binnen het VN-klimaatpanel IPCC.
Calvin, een vooraanstaande klimaatwetenschapper, werd in 2022 benoemd door oud-president Biden. In haar rol adviseerde ze de NASA-top op het gebied van wetenschappelijke programma’s en hieraan gerelateerde investeringen. Ook was ze de meest vooraanstaande klimaatadviseur van het instituut.
In de VS wordt haar ontslag gezien als een mogelijke voorbode van een koerswijziging van NASA, waarbij er minder aandacht komt voor de bredere wetenschap en het klimaat, en meer voor enkel ruimtevaart. Indien die koers inderdaad wordt ingeslagen, vallen er meer bezuinigingen te verwachten.
Klimaatpanel IPCC
Het ontslag van Calvin leidt tot zorgen binnen de klimaatwetenschap. Enerzijds bevestigt het opnieuw dat de regering-Trump weinig prioriteit geeft aan de toonaangevende rol die de VS altijd heeft gehad in de wetenschap, en deze zelfs actief ondermijnt. Anderzijds is Calvin ook een van de covoorzitters van een belangrijke werkgroep van het VN-Klimaatpanel IPCC, namelijk de groep die de kennis inventariseert over de manieren om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen.
Haar ontslag bij NASA leidt er niet automatisch toe dat ze die functie ook kwijtraakt, maar omdat ze haar IPCC-werk onbezoldigd doet naast haar normale baan, werpt het de vraag op hoe ze dit werk in de toekomst kan blijven doen.
Ze zou die rol in theorie kunnen blijven vervullen naast haar aanstelling bij het Pacific Northwest National Laboratory in de staat Washington, maar aangezien dat net als NASA een federaal instituut is, is het niet uitgesloten dat ook dat moeilijk wordt.
Eind vorige maand sloeg Calvin al noodgedwongen een belangrijke bijeenkomst van het VN-klimaatpanel in China over. De Amerikaanse regering had het klimaatwetenschappers niet toegestaan om af te reizen naar Hangzhou voor het overleg.
Destijds is haar afwezigheid opgevangen door een Noorse vicevoorzitter. Dat soort noodoplossingen zullen niet altijd ingezet kunnen worden. Bovendien is de VS momenteel ook verantwoordelijk voor de zogeheten ’technische ondersteuningseenheid’, het belangrijke secretariaat van de werkgroep. Zonder die ondersteuning komt de werkgroep in de problemen.
Hand op de knip
De zorgen over de opstelling van de regering-Trump tegenover de klimaatwetenschap blijven internationaal groot. Calvin is een van de vele Amerikaanse klimaatwetenschappers die noodgedwongen belangrijke conferenties en bijeenkomsten moeten missen. Er zijn verhalen bekend over Amerikaanse wetenschappers die dat soort reizen nu tijdelijk uit eigen zak betalen, omdat de regering de hand op de knip houdt.
Verder blijven er grote vragen over de data die de Amerikanen kunnen blijven delen met de rest van de wereld, en over de mate waarin de federale regering het wetenschappers nog toestaat om contact te onderhouden met internationale collega’s.