Canada heroverweegt de aankoop van Amerikaanse F-35-straaljagers vanwege de hoogopgelopen spanningen met de regering-Trump. Het nieuwe kabinet van de onlangs geïnstalleerde premier Carney wil gesprekken gaan voeren met concurrerende vliegtuigbouwers.
Tegen de Canadese omroep CBC zei defensieminister Blair dat er wordt gekeken naar alternatieven voor de F-35. “Het was de straaljager die door onze luchtmacht is uitgekozen. Maar we onderzoeken ook andere alternatieven en of we al die straaljagers nodig hebben.”
De Canadezen en de Amerikanen zijn in een handelsoorlog beland nadat president Trump importheffingen had opgelegd op producten uit Canada. Carney liet al weten hard terug te slaan tegen Amerikaanse heffingen.
Grote steun
De beslissing om 88 F-35-straaljagers aan te schaffen, viel in juni 2023. Toen tekende de Canadese regering een contract met de Amerikaanse vliegtuigfabrikant Lockheed Martin ter waarde van 19 miljard Canadese dollar, omgerekend 12 miljard euro. Het onderhoud zou ook in de VS plaatsvinden. Volgens omroep CBC is er onder Canadezen steeds meer steun voor het schrappen van de aankoop.
Blair stelt voor om de levering van de eerste zestien F-35’s, waarvoor al is betaald, door te laten gaan en de rest van de vloot te vervangen door Europese straaljagers, zoals de Gripen uit Zweden. Die kwam als tweede uit de aanbesteding.
Portugal liet gisteren ook al weten de aanschaf van Amerikaanse F-35’s te heroverwegen. Het land vreest dat de VS de inzet van die gevechtsvliegtuigen zou kunnen beperken. Defensieminister Nuno Melo vertelde de Portugese krant Publico dat de onvoorspelbare aard van Trumps beleid ten opzichte van de NAVO en Europa de keuze van het land voor de vliegtuigen kan bepalen.
Oekraïne
Bondgenoten van de VS zijn niet gerust op het gebruik van Amerikaanse wapens. Trump had onlangs Oekraïne onder druk gezet door beloofde wapens, munitie, reserveonderdelen, software-updates en inlichtingen niet langer te leveren. Dat zou volgens de bondgenoten ook gevolgen kunnen hebben voor de inzet van F-35’s.
Nederland denkt er niet over te stoppen met de overstap op F-35’s, zei de Nederlandse defensieminister Brekelmans eerder deze week.