Nederland moet structureel miljarden euro’s meer gaan uitgeven aan defensie, vindt de VVD. De NAVO-norm, die nu ligt op twee procent van het bruto binnenlands product (bbp) zou verhoogd moeten worden naar minimaal 3,5 procent. Partijleider Yesilgöz zei dat vanavond op een ledenbijeenkomst in het Oorlogsmuseum in Overloon.
Als Nederland inderdaad van twee naar 3,5 procent van het bbp gaat, betekent dat een toename van het defensiebudget met meer dan tien miljard euro op jaarbasis.
Het kabinet-Schoof heeft in het regeerakkoord afgesproken de uitgaven voor defensie “in lijn te brengen met de 2-procent NAVO-norm”. Maar regeringspartij VVD vindt dat er gezien de veiligheidssituatie in de wereld nog een flinke extra investering nodig is. Het is voor het eerst dat de partij daar ook een percentage op plakt.
“Om te staan voor onze veiligheid, om het hoofd te bieden aan de Russische dreiging en Oekraïne krachtig te steunen, moeten we onze defensie-uitgaven op termijn opschalen tot minimaal 3,5 procent van het bbp en wellicht hoger dan dat”, zei Yesilgöz, met op de achtergrond een militair vliegtuig en een jeep van het museum over de Tweede Wereldoorlog.
Met 3,5 procent zou Nederland in de buurt komen van de wens die NAVO-secretaris-generaal Rutte onlangs uitte. Lidstaten zouden 3,6 à 3,7 procent in defensie moeten investeren om de toekomstige doelen van de alliantie te halen, zei de voormalige VVD-leider.
De Amerikaanse president Trump wil dat NAVO-landen hun uitgaven zelfs verhogen naar vijf procent, al haalt de VS zelf die norm op dit moment ook bij lange na niet.
Gevoelig in coalitie
Extra geld voor defensie ligt gevoelig in de coalitie. PVV, NSC en BBB zijn vooralsnog niet enthousiast over een hogere NAVO-norm. De grootste regeringspartij, de PVV, vindt dat er alleen over gesproken kan worden als er ook geld vrijgemaakt wordt voor een lagere gasrekening, de boodschappen en lagere huren. “Dus allebei, of allebei niet”, waarschuwde partijleider Wilders vorige maand in de Tweede Kamer.
Ook NSC en BBB vinden het moeilijk uit te leggen dat er zoveel extra geld naar de krijgsmacht gaat, terwijl er ook geld nodig is voor andere zaken zoals bestaanszekerheid en een hogere koopkracht.
De komende weken staan in politiek Den Haag in het teken van de onderhandelingen over de Voorjaarsnota, de traditionele aanpassing van de lopende begroting. Alle coalitiepartijen hebben hun wensen over waar meer geld naartoe moet. Ook de defensie-uitgaven zullen bij die onderhandelingen een belangrijk onderwerp zijn.