In het Capitol Indoor Stadium in Peking klonk op zondagmiddag dan toch het Wilhelmus. Met haar wereldtitel op de 500 meter zorgde Xandra Velzeboer voor een gouden slotakkoord na een toernooi dat voor de Nederlandse equipe allesbehalve rimpelloos was verlopen.
Onnodige valpartijen, een blessure van de kopman en een magere medailleoogst. Het zat de Nederlandse ploeg niet mee in China. Maar het chagrijn verdween spontaan bij de aanblik van Velzeboer, die met het rood-wit-blauw om de schouders haar ereronde maakte.
“Of die gouden medaille veel maskeert?”, herhaalt bondscoach Niels Kerstholt in de catacomben van het stadion de vraag. “Nee. De valpartijen maskeren eerder hoe goed we waren.”
Inderdaad, als er een rode draad is te ontdekken in het tumultueuze toernooi van Nederland dan zijn het de valpartijen op de ijsvloer, die vooraf door Jens van ’t Wout juist was omschreven als de beste ter wereld.
‘Te gehaast’
Het waren veelal schuivers zonder aanleiding. Michelle Velzeboer bijvoorbeeld had tijdens de kwalificatiedag een straatlengte voorsprong op haar tegenstanders toen ze op de 500 meter met de veilige haven in zicht alsnog tegen de ijsvlakte ging. Zus Xandra overkwam in de mixed relay-finale hetzelfde.
Hoewel iedere val een eigen verhaal heeft, ligt de verklaring volgens Kerstholt deels in wat hij “gejaagdheid” noemt. “Neem die val van Xandra. Ze was net even iets te gehaast. Daar moeten we technisch en tactisch mee aan de slag. We moeten er meer aandacht voor hebben.”
Als het gaat om tactiek probeert Kerstholt zijn schaatsers al langer mee te geven om, ook als ze omringd door tegenstander ‘in the pack’ zitten, ruimte voor zichzelf te creëren zodat ze fysiek contact kunnen vermijden en aanvallen kunnen pareren.
De bondscoach ziet progressie, maar merkt ook dat het nog weleens misgaat als de druk echt op de ketel staat. “Precies op de momenten dat het spannend wordt, zitten ze met hun neus in de kont van de rijders voor hen. En dan zit je eigenlijk klem.”
Goede les voor de Spelen
Het is een goede les voor de Olympische Spelen, over een klein jaar in Milaan. Ook voor Van ’t Wout, de kopman die op de WK een 1.500 meter-finale reed waarop hij zelf een meervoudig predicaat ‘dom’ plakte en buiten het podium belandde.
“Jens was zó ontzettend goed in vorm. Maar op het moment dat hij het moest doen, had hij even kortsluiting. Misschien is het goed dat hem dit hier gebeurt. Dan kunnen we erover praten en hem erop voorbereiden.”
Van ’t Wout kreeg er in Peking nog een kopzorg bij. Een val in de halve finale van de mannenrelay leverde hem een enkelblessure op, die hem dusdanig hinderde dat hij zich afmeldde voor de zondag.
Een jaar voor de Spelen is dat slecht nieuws. Dezelfde enkel zette Van ’t Wout eerder langdurig buitenspel.
‘Er is niets gebroken’
“Het lijkt met een sisser af te lopen”, stelt Kerstholt na een eerste onderzoek in het ziekenhuis. “Er is niets gebroken. Nu moeten we kijken of alle bandjes nog goed zitten, dat gaan we komende week testen. Áls er iets is, dan moeten we dat de komende weken gaan fixen. Maar het lijkt redelijk oké.”
Er is Kerstholt alles aan gelegen om Van ’t Wout en Xandra Velzeboer fit in Milaan te krijgen. Zij zijn de belangrijkste troeven op de Spelen, degenen die het eremetaal uit het olympische vuur moeten halen. Dat bleek ook in Peking.
Maar Kerstholt vindt niet dat Nederland te afhankelijk is van twee wereldtoppers. “Ik zie juist in de breedte een vooruitgang in het niveau. Kijk naar Daan Kos. Die was er eigenlijk nooit, dit is zijn eerste WK. Maar hier rijdt hij in een halve finale dominant vooraan.”
Ook Teun Boer en Michelle Velzeboer noemt Kerstholt voorbeelden van schaatsers die langzaam de aansluiting met de wereldtop vinden.
Drie keer brons, één keer goud. Dat is de oogst op het pre-olympische WK. Hoe moet die oogst worden gewogen in een mondiale sport als shorttrack?
“Vergeet niet: er zijn ook landen, onder wie Zuid-Korea en China, die er hier helemaal af gereden worden. En er is maar één land dat bijna alle prijzen pakt. Dat is Canada. En wij zitten achter Canada.”