Het aantal zware incidenten in de trein tussen Zwolle en Emmen is vorig jaar afgenomen. Het gaat dan om bijvoorbeeld mishandeling en intimidatie van treinpersoneel.
In 2023 waren er nog 44 incidenten, afgelopen jaar daalde dat naar 29. Het aantal zwartrijders nam wel toe, meldt de regionale omroep Oost op basis van cijfers van de provincie Overijssel.
Op het traject, de Vechtdallijn, zijn al jarenlang problemen. Relatief veel mensen reizen zwart en weigeren een legitimatiebewijs te tonen. Daarbij komt het ook geregeld tot fysiek geweld en intimidatie van het treinpersoneel.
De overlast wordt vooral veroorzaakt door ‘veiligelanders’. De Arriva-trein wordt veel gebruikt door asielzoekers die op weg zijn naar het aanmeldcentrum in Ter Apel. Sinds april 2023 wordt iedere passagier in de trein gecontroleerd. Voor die intensieve controles, waarbij ook veiligheidsteams worden ingezet, wordt jaarlijks een miljoen euro extra uitgetrokken door de overheid.
De maatregelen lijken effectief, gezien de afname van het aantal zware incidenten. “Daar kunnen we alleen maar blij mee zijn”, reageert Wim Eilert van spoorwegvakbond VVMC. “Wat we horen, is dat men blij is met de inzet van extra veiligheidsteams. Ik zou zeggen: doorzetten en wellicht nog uitbreiden.”
Standaard gecontroleerd
Het aantal kleinere incidenten als zwartrijden en het niet tonen van een identiteitsbewijs is juist fors toegenomen. In 2023 ging het om zo’n 793 incidenten, vorig jaar waren dat er 1439. In veel gevallen (1334) ging het om zogenoemde B3-incidenten, waarbij een reiziger gefouilleerd wordt omdat die zwartrijdt en zich niet wil legitimeren.
Volgens Arriva valt de stijging te verklaren doordat tegenwoordig iedereen in de trein standaard wordt gecontroleerd. “Oftewel: de zwartrijders zitten al in de trein en lopen alsnog bij de controles tegen de lamp”, zegt een woordvoerder.
De vervoerder laat weten positief te zijn over de huidige situatie op de treinverbinding tussen Zwolle en Emmen. “We zien dat het de laatste tijd een stuk rustiger is op de lijn. Ook onze stewards en medewerkers geven aan dat er minder ‘gedoe’ is”, aldus de woordvoerder.
Meer toegangscontroles
Vakbond VVMC is minder positief. “Er zal altijd een groep zijn die geen treinkaartje koopt, ook al weten ze dat de kans groot is dat je wordt gecontroleerd in de trein”, zegt bestuurder Eilert. Net als eerder pleit hij voor het herinvoeren van perroncontroles. Iedere reiziger wordt dan bij de toegangspoorten van de stations Zwolle en Emmen gecontroleerd. Wie geen vervoersbewijs heeft, wordt weggestuurd.
Lange tijd werden deze controles ingezet om de overlast in de trein tegen te gaan, maar vorig jaar werd duidelijk dat de perroncontroles niet meer terugkomen. Volgens vervoerder Arriva werd het probleem van overlast met zulke controles namelijk niet opgelost, maar slechts verplaatst.
De provincie Overijssel stelt dat de inzet van het extra treinpersoneel op de Vechtdallijn een positieve bijdrage heeft geleverd aan het veiligheidsgevoel van personeel en reizigers. “Door de 100 procent pakkans bij het reizen zonder geldig vervoerbewijs ontstaan ook meer meldingen”, aldus het provinciebestuur.