Ze is de eerste vrouw én de eerste Afrikaanse die in 130 jaar tijd het hoogste ambt binnen het Internationaal Olympisch Comité bekleedt. Haar uitverkiezing tot voorzitter van het IOC noemde de 41-jarige Kirsty Coventry uit Zimbabwe een grote eer, maar bovenal een boodschap aan alle vrouwen.
“Wees nergens bang voor. Als je gelooft dat je leiding kunt geven, steek je hand op. Stap naar voren en doe op geheel eigen wijze wat je moet doen.”
Tweede vrouw
Kirsty Leigh Coventry (Harare, 16 september 1983) omschrijft zichzelf als bruggenbouwer tussen de oude en nieuwe generatie IOC-bestuurders. Ze was veruit de jongste van de zeven gegadigden die zich aanmeldden voor het meest gewilde pluche van de mondiale sport en de tweede vrouw ooit die een gooi deed naar het voorzitterschap. De Amerikaanse Anita Defrantz werd in 2002 al in de eerste stemmingsronde uitgeschakeld en zag de Belg Jacques Rogge destijds zegevieren.
Coventry is als opvolger van de Duitser Thomas Bach de één na jongste voorzitter in de historie van het IOC. Pierre de Coubertin, grondlegger van de moderne Olympische Spelen, was 33 jaar oud toen hij in 1896 werd benoemd tot tweede voorzitter van het IOC.
Samen met de Brit Sebastian Coe was Coventry de enige oud-atleet die een gooi deed naar het voorzitterschap. Tussen 2000 en 2016 nam ze deel aan vijf opeenvolgende Olympische Spelen. Met twee goud, vier zilver en één brons tijdens Athene 2004 en Peking 2008 staat de voormalig rug- en wisselslagspecialist te boek als meest gedecoreerde olympische atleet van Afrika.
In 2013 trad ze toe tot de atletencommissie van het IOC, waar ze na vijf jaar werd uitgeroepen tot voorzitter. In 2021 volgde haar benoeming tot IOC-lid.
Minister
In 2019 werd Coventry, pas 34 jaar oud, benoemd tot minister van jeugd, sport, kunst en recreatie van Zimbabwe, een functie die ze tot op heden bekleedt.
Geheel onomstreden in die rol was ze in eigen land overigens niet altijd. Coventry, zo werd gefluisterd, had de ministerspost alleen verkregen omdat ze wit is. Boze tongen beweerden bovendien dat ze misbruik maakte van haar positie.
Kort na haar aanstelling zou ze op illegale wijze land hebben gekregen van een neef van toenmalig president Robert Mugabe. In 2022 werd haar naam genoemd tijdens een grote corruptiezaak in het Zimbabwaanse voetbal, die zelfs leidde tot een schorsing door de FIFA. Van de eerste beschuldiging werd ze formeel vrijgesproken, in het tweede geval ontkende ze iedere betrokkenheid.
Fraude en corruptie
Een jaar later werd de regering waar Coventry deel van uitmaakt herkozen na verkiezingen die volgens de oppositie bol stonden van fraude. Vanwege corruptie en schending van de mensenrechten staat Zimbabwe nog altijd op de sanctielijst van zowel de Europese Unie als de Verenigde Staten.
In 2024 was er polemiek rond de olympische delegatie die afreisde naar Parijs. Zimbabwe zond 9 atleten uit naar de Olympische Spelen, die werden begeleid door niet minder dan 74 bestuurders.
Binnen het IOC is Coventry boven elke twijfel verheven. Bach zou haar zelfs als zijn gedroomde opvolger hebben beschouwd. Coventry’s opvattingen kennen veel overeenkomsten met die van de behoudende Duitser en diens zogeheten ‘olympische denktank’.
Conservatieve lijn
Met Coventry aan het roer wordt de door sommigen als conservatief beschouwde lijn-Bach daarmee doorgetrokken. Zo ziet de voormalig topzwemster bijvoorbeeld weinig heil in het introduceren van prijzengeld tijdens de Olympische Spelen, zoals haar tegenstrever Sebastian Coe introduceerde tijdens het olympisch atletiektoernooi van Parijs.
Atleten zijn in haar optiek meer gebaat bij het verkrijgen van directe financiële steun in hun jonge jaren en zouden begeleiding moeten ontvangen op het moment dat hun loopbaan voorbij is.
Coventry heeft zich duidelijk uitgesproken tegen het toelaten van transgender personen aan de Olympische Spelen. “Het gaat niet om de impact op de mannenonderdelen, maar alleen op die bij de vrouwen”, aldus Coventry.
Waar het gaat om deelneming aan de Olympische Spelen voor atleten uit landen die als agressor gelden in oorlogsgebieden pleit Coventry voor een holistische aanpak, waarbij het grote geheel niet uit het oog mag worden verloren.
Coventry spreekt daarbij uit eigen ervaring. “Er zijn meer oorlogen dan die in Europa en het Midden-Oosten”, zei ze daarover.
“Kijk naar de conflicten in Afrika. Mijn eigen land, Zimbabwe, verkeerde in 2004 ten tijde van de Olympische Spelen in een gewapend conflict. Hoe zou mijn leven zijn verlopen wanneer ik om die reden niet had mogen aantreden in Athene? Ik ben nog steeds dankbaar dat ik destijds als atleet niet ben gestraft voor de daden van de Zimbabwaanse overheid.”
Waar mogelijk laat de oud-zwemster, moeder van twee dochters, zich overal ter wereld omringen door haar gezin. Haar oudste dochter van vijf jaar was voor ze haar eerste verjaardag vierde al in tien verschillende landen geweest. Voor haar zusje van vijf maanden oud staat de teller inmiddels op vijf buitenlandse reizen.
Ook op dit vlak hoopt Coventry een voorbeeld te zijn. “Beter kan ik niet aantonen dat vrouwen op een hoge positie om geen enkele reden onder hoeven te doen voor mannen.”