Bijna 10.000 mensen in Nederland zijn vorig jaar overleden door euthanasie. Dat is 10 procent meer dan het jaar ervoor, melden de Regionale Toetsingscommissies Euthanasie (RTE). In de meeste gevallen waren het mensen die al langer kampten met lichamelijke aandoeningen, zoals kanker of long- en vaatziekten.
Het aantal meldingen van euthanasie stijgt al jaren. Dat hangt samen met de vergrijzing in Nederland. Naarmate er meer ouderen zijn, neemt het aantal mensen met ernstige, vaak ongeneeslijke ziekten toe. De meeste mensen die in 2024 euthanasie kregen, waren tussen de 70 en 80 jaar oud.
Duo-euthanasie
Afgelopen jaar was euthanasie vaker onderwerp van maatschappelijk debat, schrijven de RTE. Ook werd er vorig jaar vaker over euthanasie geschreven in de media. Onder meer de duo-euthanasie van oud-premier Dries van Agt en zijn vrouw leidde tot veel publieke aandacht.
Bij een duo-euthanasie kiezen mensen ervoor om samen uit het leven te stappen. Vorig jaar kozen 54 stellen voor een duo-euthanasie tegenover 34 in 2023. Dat aantal stijgt al jaren. Steeds vaker zijn het niet alleen partners die ervoor kiezen om samen te sterven door euthanasie. Ook naaste familieleden kozen vorig jaar vaker voor een gezamenlijke euthanasie.
Ruim 86 procent van de mensen die in 2024 kregen, had een veel voorkomende lichamelijke aandoening zoals kanker, long-, hart- of vaatziekten of een aandoening aan het zenuwstelsel, zoals Parkinson. Ruim vierhonderd mensen (4,3 procent) die kozen voor euthanasie, hadden een vorm van dementie.
Psychisch lijden
In 219 gevallen kozen mensen voor euthanasie vanwege één of meer psychische aandoeningen. Die groep wordt elk jaar iets groter. In 2023 ging het nog om 138 mensen. Van de 219 gevallen in Nederland die voor euthanasie kozen vanwege psychisch lijden, waren 30 mensen tussen de 18 en 30 jaar.
Nieuwsuur besteedde vorig jaar aandacht aan euthanasie door psychisch lijden:
Van alle mensen die vorig jaar door euthanasie zijn overleden, was er één minderjarig: een jongen van tussen de 16 en 18 jaar oud die kampte met een vorm van autisme, angsten en depressieve gevoelens. Volgens de commissie die de zorgvuldigheid van de arts toetst was bij de jongen sprake van uitzichtloos lijden. Twee jaar deed de minderjarige jongen al suïcidepogingen. De toetsingscommissies beoordelen bij elke melding van euthanasie of aan de wettelijke zorgvuldigheidseisen, zoals uitzichtloos lijden, is voldaan.
Sinds 2002 is euthanasie en hulp bij zelfdoding in Nederland onder voorwaarden toegestaan, zoals vastgelegd in de euthanasiewet. Zo verloopt een euthanasie-aanvraag altijd via een arts, die samen met de patiënt en een tweede arts het verzoek beoordeelt. In Nederland kan iemand euthanasie aanvragen die uitzichtloos en ondraaglijk lijdt.
Volgens de RTE verkeerden artsen vorig jaar langer in onzekerheid over de vraag of ze euthanasie zorgvuldig hadden uitgevoerd. Dat had met name te maken met de groeiende stapel aan euthanasieaanvragen. Bij elke euthanasieverlening moeten artsen vaststellen of aan alle wettelijke eisen is voldaan.
Onzorgvuldig
In zes gevallen van euthanasie stelden de RTE vast dat artsen niet zorgvuldig genoeg te werk waren gegaan. Deze zaken liggen momenteel bij het Openbaar Ministerie. Een van de gevallen ging over een vrouw met psychische aandoeningen. Ze was ervan overtuigd dat ze overal poep zag en wilde daarom obsessief alles schoonmaken. Door een gebroken wervel kon ze dit echter niet meer.
De toetsingsrechters oordeelden, nadat de vrouw door euthansasie was overleden, dat in haar geval de arts een onafhankelijke psychiater had moeten inschakelen om te beoordelen of het lijden werkelijk uitzichtloos was en of er nog mogelijkheden waren om haar te behandelen.
Denk jij aan zelfdoding? Neem 24/7 gratis en anoniem contact op met 113 Zelfmoordpreventie via 0800-0113 of chat op 113.nl.