De tientallen miljoenen voetbalfans in Indonesië willen maar één ding. Dat hún voetbal – dat zij zo intens beleven – gezien wordt. Dat het over de hele wereld gaat over de heldendaden van Garuda, het nationale elftal.
Maar nog nooit plaatste Indonesië zich voor een WK. En op de FIFA-wereldranglijst staat het land op 127ste plek, ingeklemd tussen India en Congo-Brazzaville.
Met Patrick Kluivert als bondscoach en vijftien in Nederland geboren spelers probeert Indonesië stappen te zetten naar de eerste WK-plaatsing ooit. Het ultieme podium voor een voetbalgek land. Dat er vorige week met 5-1 verloren werd van Australië was een streep door de rekening. Een zege in de WK-kwalificatiewedstrijd tegen Bahrein is vanmiddag keihard nodig.
Maar met welke strategie werkt men in Indonesië toe naar het vervullen van die WK-droom? En hoe kan het land zich ook op de lange termijn ontwikkelen tot een Aziatische voetbalgrootmacht?
Erick Thohir, de voorzitter van de Indonesische voetbalbond PSSI, sprak erover met NOS.
In 2023 begon u als voorzitter. Sindsdien werden tal van in Nederland geboren spelers bij het Indonesische elftal gehaald. Hoe is dat tot stand gekomen?
“Vroeger werden er al weleens spelers uit Afrikaanse landen of uit Brazilië genaturaliseerd en bij het Indonesische elftal betrokken. Die spelers zijn we dankbaar, maar we zijn binnen de nieuwe strategie op zoek naar voetballers die ook een emotionele band met Indonesië hebben, via hun familie.”
“We willen gebruik maken van onze diaspora. De lokale spelers, die wel in Indonesië zijn opgegroeid, kunnen van hun leren en tegelijkertijd krijgen de spelers die erbij komen bij ons de kans om hun voetbaldromen waar te maken.”
“Ik merk dat jongens als Thom Haye, Mees Hilgers en Eliano Reijnders van de Indonesische cultuur houden. En van de supporters die we hier hebben. Die zijn namelijk misschien wel top tien in de wereld.”
In Indonesië klinkt ook kritiek op dat beleid. Paspoorten zouden te makkelijk worden uitgedeeld en de komst van in Nederland geboren spelers zou het lokale talent in de weg zitten.
“De spelers vinden dat de beste moet spelen. Bij de jeugdteams – de onder 17, onder 20 en onder 23 – zitten maar een paar spelers die buiten Indonesië zijn geboren. Daar liggen veel kansen voor de lokale spelers om zich te ontwikkelen en in de kijker te spelen.”
“Maar bij het eerste elftal willen we niet kijken wie precies waar vandaan komt. We willen naar dat WK. De meeste supporters ontvangen de spelers uit de diaspora overigens met open armen.”
Go Ahead Eagles-verdediger Dean James is met Joey Pelupessy en Ole Romeny een van de drie in Nederland geboren spelers die voor de interlandperiode aan de Indonesische selectie is toegevoegd:
Toch bleek het voor de voorganger van Kluivert, de Zuid-Koreaan Shin Tae-yong, geen eenvoudige opgave van het nationale elftal één geheel te maken.
Ondanks meer dan verdienstelijke prestaties in de WK-kwalificatie, werd hij ontslagen. Daar lagen problemen in de communicatie met de verschillende spelers aan ten grondslag.
Hoe moet Kluivert er nu wél een eenheid van maken?
“Patrick is een sterke persoonlijkheid en iemand met een open mind. We werken er nu aan om de neuzen dezelfde kant op te krijgen, maar hij heeft weinig tijd gehad voor de interlands tegen Australië en Bahrein.”
“Maar het allerbelangrijkste is dat hij het geloof erin brengt, dat we dit kúnnen. De mentaliteit dat we het samen moeten doen voor Indonesië.”
Bij een zege op Bahrein blijft het WK voorlopig in zicht. Maar hoe ziet de toekomst van het Indonesische voetbal er op langere termijn uit?
“We willen met Indonesië in 2045 in de top vijftig van de FIFA-wereldranglijst staan. Maar makkelijk is dat niet: we zijn een enorm land, met 17.000 eilanden en 280 miljoen inwoners. Dat maakt het ook complex.”
“Als we Japan even als voorbeeld nemen: zij hebben er dertig jaar over gedaan om hun voetbal te ontwikkelen. Zij staan nu zelfs in de top vijftien. Daarom denk ik dat wij er nog een jaar of 20 voor nodig hebben om ons voetbal die kant op te ontwikkelen.”
Indonesische voetbalfans dromen van een eigen superster. Een lokale voetbalvedette die als rolmodel kan dienen voor de jeugd.
Maar het Indonesische amateurvoetbal is nog volop in ontwikkeling en nog niet voor alle geledingen van de samenleving toegankelijk. Jong talent is veelal afhankelijk van private en dure voetbalscholen.
Hoe kan de PSSI ervoor zorgen dat de voetbalgekke jeugd ook echt aan het voetballen komt?
“We zijn onlangs bij de KNVB op bezoek geweest, ook om hierover te praten. De komende maanden gaan er tien mensen van onze bond naar Nederland, om te leren van het Nederlandse amateurvoetbal. Daarin hoeven we het wiel niet opnieuw uit te vinden, sommigen zaken kunnen we hier proberen te implementeren.”
“We hebben al een eerste en tweede profdivisie, maar op korte termijn willen we daar twee sterke amateurdivisies aan toevoegen. Met daaraan goede jeugdopleidingen gekoppeld.”
“Maar om het voetbal toegankelijker te maken hebben we ook investeringen vanuit de overheid en van lokale bedrijven nodig, die ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid hebben.”
Tot slot: wat zou het voor Indonesië betekenen om het WK te halen?
“Voetbal kan helpen in het wederopbouwen van ‘Bhinneka Tunggal Ika’, onze nationale lijfspreuk die staat voor eenheid in diversiteit. Juist in tijden van desinformatie en verdeeldheid kan het voetbal daarin bijdragen.”
“We zijn een groot land en we willen op een hoog niveau spelen. Dat is altijd de droom geweest.”