Nog nooit lag er aan het einde van de winter zo weinig zee-ijs op de Noordpool als nu. Dat melden NASA en het Amerikaanse centrum voor sneeuw- en ijsdata NSIDC op grond van voorlopige cijfers. Het ijsoppervlak daalt gestaag sinds het begin van de metingen met satellieten eind jaren zeventig.
Ieder jaar in het midden van september is het zee-ijs op zijn dieptepunt. Naarmate het kouder wordt, begint het ijs weer aan te groeien. Om dan rond maart zijn maximale omvang te bereiken. Daarna begint de smelt weer.
Noordpoolgebied warmt op
Op 22 maart bereikte het noordpoolijs voor dit jaar zijn maximale omvang van 14,33 miljoen vierkante kilometer. Dat is minder dan het vorige dieptepunt in 2017. Over de periode van 1981 tot 2010 was de gemiddelde omvang van het noordpoolijs nog 15,64 miljoen vierkante kilometer.
Het laagterecord volgt op twee uitzonderlijk warme jaren. In 2024 was de planeet zelfs voor het eerst 1,5 graden Celsius warmer dan voor het begin van de industriële revolutie. De afgelopen tien jaar waren de tien warmste jaren sinds het begin van de metingen.
Het Noordpoolgebied warmt sneller op dan de rest van de wereld. Het verdwijnen van het ijs jaagt die opwarming aan. Donkere wateroppervlakken nemen meer energie op uit zonnestraling dan licht ijs. Het smelten van zee-ijs leidt niet tot zeespiegelstijging, in tegenstelling tot het smelten van ijskappen op land.
Minder en dunner ijs
Behalve de omvang zijn er meer veranderingen in het noordpoolijs. Zo is er steeds minder oud en dik ijs. Veruit het grootste deel van het ijs is dunner en maar één of twee jaar oud.
Het afnemen en dunner worden van het zee-ijs leidt ertoe dat het Noordpoolgebied steeds makkelijker toegankelijk wordt voor de scheepvaart. Geopolitiek is het gebied daardoor steeds interessanter. Recentelijk zei de Amerikaanse president Trump nog dat zijn land tientallen ijsbrekers wil kopen.
Begin februari constateerde de Europese klimaatdienst Copernicus al dat er mondiaal historisch weinig zee-ijs ligt. Copernicus keek zowel naar de Noordpool als de Zuidpool.