Afgelopen donderdag is journalist Dick Verkijk overleden. Hij was 95 jaar. In de jaren 90 heeft hij jarenlang verslag gedaan van de oorlog in voormalig Joegoslavië, onder meer voor de NOS. Verkijk was daar sinds 1984 correspondent.
Hij was een aanzienlijk deel van zijn loopbaan actief in Oost-Europa, in de jaren van de Koude Oorlog. Verkijk was aanwezig bij historische gebeurtenissen als de Praagse Lente in 1968 en de val van de Muur in 1989.
In de jaren 60 werkte hij voor de VARA en later voor de VPRO. Ook schreef hij voor kranten en tijdschriften als Het Vrije Volk, Het Parool en Vrij Nederland.
Hij kreeg een conflict met de VARA toen de programmaleiding de uitzending verbood van een reportage die hij had gemaakt over een verzwegen zeeramp uit 1942.
In de doofpot
Het ging om het zinken van het Nederlandse koopvaardijschip de Van Imhoff bij Sumatra, met bijna vijfhonderd Duitse gevangenen aan boord die naar India moesten worden verplaatst. Toen het schip door de Japanners tot zinken werd gebracht deed de Nederlandse bemanning niets om de Duitse burgers te redden. 411 van hen verdronken.
Verkijk maakte in 1965 een reportage voor het actualiteitenprogramma Achter het Nieuws, waarin hij liet zien hoe de zaak in de doofpot was gestopt. Maar de VARA-leiding verbood uitzending, Verkijk werd de laan uitgestuurd en de reportage verdween spoorloos.
In 2017 heeft de VARA alsnog een documentaire in meerdere delen over dit onderwerp uitgezonden, met medewerking van Verkijk en gebruikmaking van zijn oorspronkelijke materiaal.
Omroep in de oorlog
Een ander wapenfeit van Verkijk is een lijvig boek over de rol de publieke omroep in de Tweede Wereldoorlog, Radio Hilversum, 1940-1945: De omroep in de oorlog (1974), waarin hij kritisch schreef over de meegaande houding van de omroepbestuurders ten tijde van de Duitse bezetting.
Zijn graf had Verkijk al gereserveerd, vertelde hij enkele jaren geleden aan zijn neef, Volkskrantverslaggever Paul Onkenhout. De steen was al gemaakt, die stond klaar in Driehuis bij begraafplaats Westerveld. “Weggooien heb ik nooit kunnen leren. Daarom ben ik voor begraven en tegen cremeren”, luidt het grafschrift.