Een rat die landmijnen opspoort in Cambodja heeft een nieuw wereldrecord gevestigd door meer dan honderd landmijnen en andere dodelijke oorlogsresten op te sporen. Het knaagdier komt daarmee in het Guiness Book of Records.
Door een jarenlange burgeroorlog die eindigde in 1998 liggen er nog miljoenen explosieven in Cambodja.
Ronin, een Afrikaanse reuzenrat van 68 centimeter lang, wist in totaal 109 landmijnen en 15 stuks munitie op te sporen. Dat schrijft Apopo, de organisatie die ratten traint om explosieven te vinden. Apopo werkt niet alleen in Cambodja, maar ook in onder meer Oekraïne, Zuid-Soedan en Azerbeidzjan.
Veel sneller dan een metaaldetector
De ratten wordt geleerd om chemicaliën te ruiken die in landmijnen en andere wapens zitten. Doordat de ratten klein zijn in vergelijking met mensen, zijn ze niet zwaar genoeg om de explosieven te laten ontploffen.
Elke rat kan een gebied ter grootte van een tennisbaan in dertig minuten controleren. Een mens met een metaaldetector zou daar tot wel vier dagen mee bezig zijn, zegt Apopo.
Het werk van rat Ronin wordt door het Guiness Book of Records omschreven als cruciaal werk. Het maakt volgens de organisatie een verschil voor mensen die moeten leven met de angst dat een misstap hun het leven kan kosten.
Tuberculose ruiken
Dat ratten een goed reukorgaan hebben, blijkt ook uit het feit dat ze worden ingezet om bijvoorbeeld tuberculose op te sporen. De dieren kunnen het veel sneller vinden dan mensen in het lab.
Ratten worden ook ingezet bij het opsporen van slachtoffers van natuurrampen en het sporen naar ivoor, hoorn en tropisch hout.
Het vorige record stond op naam van rat Magawa, die 71 landmijnen en 38 explosieven opspoorde. Die kreeg daarvoor een gouden medaille. Magawa overleed in 2022 op achtjarige leeftijd.
Burgeroorlog
Het zoeken naar explosieven in Cambodja is belangrijk omdat er nog veel landmijnen in het land liggen. Die liggen in een gebied van ongeveer duizend vierkante kilometer. De meeste stammen uit de tijd van de bloedige burgeroorlog, begin jaren 70.
Naar schatting zijn er daar vier tot zes miljoen landmijnen gelegd met meer dan 64.000 doden tot gevolg. Zo’n drie miljoen mijnen zijn nog steeds niet gevonden, dat komt mede doordat er niet genoeg geld is om ze op te ruimen.
In deze video is meer te zien over het werk van Magawa, de rat die een gouden medaille kreeg voor zijn werk: