Bij renovatiewerkzaamheden op het Binnenhof in Den Haag zijn bijna 800 jaar oude bouwsporen gevonden. De resten werden op nieuwe locaties gevonden, waaruit volgens archeologen blijkt dat het Binnenhof in de 13e eeuw veel groter was dan tot nu toe werd aangenomen.
Volgens bouwhistoricus Hein Hundertmark blijkt uit de vondsten dat men in die tijd met het Binnenhof aanzien, macht en rijkdom wilde uitstralen. “Een hof met koninklijke architectuur en een nog grotere ambitie als keizerlijk paleis.”
Rond 1230 streken de graven van Holland neer bij een duinmeertje, de huidige Hofvijver. Het hof groeide in de eeuwen daarna uit tot het centrum van de macht van Holland.
Ook archeoloog Peter Stokkel vindt de opgravingen bijzonder. “Deze ontdekking helpt ons om een nieuw beeld te schetsen van hoe het Binnenhof zich in de 13de eeuw als grafelijke residentie heeft ontwikkeld. Zo blijkt nu dat er al in de vroegste fase veel meer bebouwing is geweest.” Archeologen ontdekten bijvoorbeeld dat er in de tijd van graaf Willem II (1227-1257) al een eerste poortgebouw aan het Buitenhof stond.
Stadhouderspoort en ommuring
De sporen zijn gevonden aan het Buitenhof, tussen de Mauritstoren en de Stadhouderspoort. Een deel daarvan hoorde volgens de archeologen bij de voorgangers van de huidige Stadhouderspoort.
Ten noorden van de poort zijn ook sporen gevonden van een smalle vleugelaanbouw en een ommuring van het middeleeuwse hof. Waarschijnlijk sloot de vernieuwde poort met aanbouwen qua grandeur en omvang beter aan bij de Ridderzaal, toen een van de grootste zaalgebouwen in Europa.
In de afgelopen jaren werden bij de renovatie op het Binnenhof al meerdere keren archeologische vondsten gedaan, maar volgens kenners waren die niet zo bijzonder als de opgravingen die nu zijn gedaan.
In 2015 viel het besluit om het historische complex – waar de Raad van State, de Eerste en de Tweede Kamer zijn gehuisvest – te verbouwen. Destijds was het idee dat de renovatie eind 2026 klaar zou zijn, voor een bedrag van 475 miljoen euro.
Inmiddels gaan de kosten naar verwachting zeker 2 miljard euro bedragen en is de opleverdatum al een twee keer opgeschoven: van april 2023 naar 2028, en naar een nog verder moment in de toekomst.
‘Geen nieuwe vertraging’
De renovatie loopt volgens minister Keijzer van Ruimtelijke Ordening geen nieuwe vertraging op door de archeologische vondsten, omdat hiermee rekening is gehouden in de planning.
Ze erkent wel dat het project veel tijd kost en moeilijk te plannen is, omdat het zo complex is. “Dit is de grootste renovatie die ooit in Nederland is vertoond. Dat is nou eenmaal niet hetzelfde als het renoveren van een bankgebouw bijvoorbeeld in een stad”, aldus de bewindsvrouw. Eind dit jaar verwacht ze een nieuwe planning naar de Tweede Kamer te sturen.
De nieuwste vondsten worden tentoongesteld in het Informatiecentrum Binnenhof en zijn vanaf woensdag 9 april te bezichtigen voor het publiek.