Vijf hulporganisaties roepen het kabinet op om veel duidelijker stelling te nemen tegen het escalerende geweld in Gaza. Diplomatieke druk is volgens hen niet genoeg om Israël tot een andere koers te bewegen.
De hulporganisaties zaten vanochtend met premier Schoof en minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken om tafel. Tot teleurstelling van de hulporganisaties Oxfam Novib, Amnesty International, Pax, Save the Children en Artsen zonder Grenzen is het kabinet niet van plan om veel meer te doen dan Israël aanspreken op naleving van het humanitair oorlogsrecht.
‘Geen rode lijn’
“Voor het kabinet is er geen rode lijn. Zij houden vast aan de overtuiging dat je met diplomatieke middelen meer kunt bereiken. Dat heeft ons diep geschokt”, zegt Michiel Servaes, directeur van Oxfam Novib.
Servaes wijst erop dat er voor Schoof eerder wel een rode lijn was, namelijk het internationaal oorlogsrecht. Een woordvoerder van Schoof zegt in reactie op het gesprek van vandaag dat er voor het kabinet “niet één omslagpunt” is en dat Nederland “voortdurend” een nieuwe afweging maakt.
Toch was hulporganisatie Pax positief over de aankondiging van het kabinet om de uitvoer van militaire goederen naar Israël beter te gaan controleren. Het gaat hierbij om dual-use-goederen, dat zijn producten die zowel voor vreedzame doeleinden als voor oorlogsvoering kunnen worden gebruikt.
Blokkade van Gaza
Het Israëlische leger is de afgelopen weken de Gazastrook opnieuw binnengetrokken en voert de bombardementen op het gebied op. Ook komen er door een blokkade van Israël geen voedsel, water, brandstof en medicijnen het gebied binnen. Het Israëlische leger heeft daarnaast vijftien hulpverleners doodgeschoten.
Volgens de hulporganisaties is werken in Gaza door deze escalatie onmogelijk geworden. Zo worden de aanvallen op ziekenhuizen steeds erger. “Denk hierbij aan luchtaanvallen, tankbeschietingen en het systematisch onklaar maken van medische apparatuur, met één kogel per apparaat”, zegt Karel Hendriks, directeur van Artsen zonder Grenzen.
De hulporganisaties willen dat het kabinet hier harder stelling tegen neemt. “Je kan niet ons werk faciliteren en vervolgens niks zeggen als ons werk onmogelijk wordt gemaakt en onze rechten worden geschonden”, vindt directeur Pim Kraan van Save the Children, van wie het werk in de Gazastrook vrijwel volledig tot stilstand is gekomen.
‘Niet doof voor kritiek’
Schoof laat na het gesprek op X weten dat het kabinet “niet doof is voor de kritiek die er klinkt” en hij zegt voortdurend te kijken welke stappen kunnen worden gezet. “Het kabinet blijft Israël consequent aanspreken op naleving van het humanitair oorlogsrecht, in het bijzonder op zijn verantwoordelijkheid om veilige, ongehinderde humanitaire toegang te garanderen”, zegt Schoof.
De ontmoeting tussen de hulporganisaties en leden van het kabinet werd opgezet naar aanleiding van de Niet in mijn naam-campagne van Oxfam Novib. Het duurde vier maanden tot die ook echt plaatsvond. “Dat is een ultiem symbool voor het gebrek aan urgentie en gevoel voor wat er in onze samenleving speelt”, vindt Michiel Servaes, directeur van Oxfam Novib.
Volgens een woordvoerder van het ministerie van Algemene Zaken stond de afspraak al twee keer eerder op de agenda. Maar beide afspraken konden niet doorgaan: eerst vanwege persoonlijke omstandigheden van de premier, daarna vanwege een ingelaste EU-top.