In de Servische hoofdstad zijn vele duizenden aanhangers van president Vucic bijeengekomen. Hij sprak de menigte toe en kondigde de oprichting van een nieuwe politieke beweging aan. Het politieke festival in Belgrado was al sinds vrijdag gaande, toen de “grootste Servische vlag ooit” door de straten werd gedragen.
Ook de gezochte Bosnisch-Servische leider Dodik dook er op. Tegen de leider van de Republiek Sprska, het Servische deel van Bosnië en Herzegovnia, is een internationaal arrestatiebevel uitgevaardigd. Dodik prees Vucic als de enige leider “die Servië vooruit kan brengen. Dankzij hem kunnen we vandaag vrijuit spreken”, citeert de publieke Servische omroep PTC.
De nationalistische manifestatie is een reactie op de maandenlange massale anti-corruptieprotesten verspreid over Servië. Onder meer in de stad Novi Pazar gingen vandaag opnieuw duizenden studenten de straat op. Ze eisen dat Vucic verantwoordelijkheid neemt voor het instorten van het dak vorig jaar van een treinstation in Novi Sad. Bij die ramp zijn zestien mensen om het leven gekomen. Voor veel betogers staat die ramp symbool voor de corruptie in het land.I
‘Servië niet opgeven’
Vucic probeert de betogers tegen zijn partij SNS de wind uit de zeilen te nemen. Zijn aanhangers zijn per bus uit Servië, maar ook uit Kosovo en Bosnië naar de hoofdstad gebracht. De straat voor het parlementsgebouw was afgezet voor de politieke manifestatie ‘We zullen Servië niet opgeven’.
In Novi Pazar liepen de spanningen tussen aanhangers en tegenstanders van Vucic op. De tegenstanders probeerden te voorkomen dat mensen per bussen naar Belgrado zouden worden gebracht voor Vucic’ manifestatie.
Op het podium werden optredens gegeven en toespraken gehouden. Later op de avond nam Vucic het woord. Hij bedankte alle aanwezigen en deed de massaprotesten tegen hem af als ondemocratisch. Vucic stelt dat betogers het recht op de vrijheid van vergadering “voor mensen met een andere mening hebben geblokkeerd”.
Hij kreeg steun van de Hongaarse premier Orbán, die de menigte toesprak via een videoverbinding. “Servische patriotten kunnen rekenen op Hongaarse patriotten”, zei hij.
Eisen gesteld
De president zei dat iedereen welkom is bij zijn nieuwe politieke beweging, maar de details van zijn plan bleven onduidelijk. Vucic noemde een aantal punten waar hij zich voor zal inzetten, waaronder “volledig respect” voor de grondwet en de veiligheid van het land. Het tweede is vervolging van “deelnemers aan vandalisme en aanvallen op burgers bij vreedzame bijeenkomsten”.
Al sinds de ramp met het treinstation in november vorig jaar is Servië het toneel van massaprotesten tegen Vucic. Halverwege maart waren er op een dag naar schatting zo’n 300.000 deelnemers bij een protest in Belgrado. Door de uitholling van de rechtsstaat hebben betogers geen vertrouwen in het onderzoek naar de ramp.
Vucic heeft de protestgolf tegen hem eerder weggezet als een door het Westen georganiseerde poging om hem af te zetten. Hij heeft geen bewijs geleverd voor die bewering. De Servische president is sinds 2017 aan de macht en heeft onafhankelijke media aan banden gelegd.