De Sint-Corneliuskerk in Borgharen is per direct gesloten. Pastoor Paul Horsch heeft daartoe besloten omdat de houten draagconstructie van het plafond doorgerot is. Nu al komen er soms bakstenen naar beneden, maar Horsch vreest dat het monumentale gebouw kan instorten.

“Straks breekt er iets door, en dan komt er zeker méér dan een baksteen naar beneden. Veel meer”, zegt de pastoor bij L1 Nieuws. “Er moeten geen mensen in de kerk zitten als er dingen gebeuren die we niet willen.”

De Sint-Corneliuskerk in het Zuid-Limburgse dorp werd eind negentiende eeuw gebouwd en is een gemeentelijk monument. De klok, het doopvont en de grafstenen in de kerk hebben de status van rijksmonument en zijn dus extra beschermd. Maar de bouwkundige staat van het gebouw is ronduit slecht.

Baksteen naast de auto

De afgelopen maanden vielen er al bakstenen uit de buitenkant van de toren. Een baksteen kwam pal naast de auto terecht die de pastoor altijd bij de ingang parkeert.

Maar uit onderzoek van de Monumentenwacht Limburg, onder andere met drones, bleek onlangs dat de situatie binnen in het kerkgebouw niet veel beter is. “Op twee plekken in de kerk zitten twee houten spanten die over een lengte van één meter helemaal verrot en gespleten zijn”, aldus Horsch. Omdat de houten balken het plafond dragen, is hij extra bezorgd.

Nominatie voor sluiting

Wat er nu moet gebeuren, is nog onduidelijk. De Sint-Corneliuskerk stond al op de nominatie voor sluiting op 1 januari 2026 omdat er steeds minder bezoekers komen. Maar daarmee is het gebouw niet gered en restauratie is duur.

Vooralsnog richt de pastoor zich op de dagelijkse gang van zaken. Zo heeft hij de geplande vieringen voor Pasen verplaatst naar de kerk in Itteren, drie kilometer verderop. Ook vangt de pastoor enkele kerkbezoekers op die volgens hem geschokt en bedroefd reageren op het nieuws. “Er zijn mensen hier gedoopt, getrouwd en sommigen gaan elk weekend naar de kerk.”

Slechte staat

Eerder deze maand meldde L1 Nieuws dat 13 procent van de monumentale gebouwen in Limburg “matig tot slecht onderhouden” wordt. In totaal gaat het dan om 650 (rijks)monumenten.

Op 16 maart stortte de Wilhelminatoren in Valkenburg in, een rijksmonument uit 1906. Onder andere de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) onderzoekt nu waardoor dat gebeurde.

Het is in ieder geval niet zo dat (rijks)monumenten per definitie betrouwbaar en/of veilig zijn, stelde Jan van Susante van Erfgoedvereniging Heemschut: “Er bestaat een groot misverstand in de samenleving dat monumenten aan een soort permanente apk onderworpen worden. Dat is niet zo”, aldus Van Susante. “Noch bij de bouw noch tijdens het bestaan is er systematisch toezicht van de overheid.”

Door Haluk