Een handelsoorlog die de wereld in grote economische onzekerheid stort. De laagste dollarkoers in drie jaar tijd. En een president die de baas van de Amerikaanse centrale bank openlijk aanvalt. Aan gespreksonderwerpen in ieder geval geen gebrek voor de economische wereldleiders die zich deze week verzamelen in de Amerikaanse hoofdstad Washington voor de voorjaarsvergaderingen van de Wereldbank en het Internationaal Monetair Fonds (IMF).
Achter de zwaar beveiligde muren van deze megabijeenkomst rommelt het flink. Het IMF, dat zetelt in Washington, trapte de week af met een sombere voorspelling: de groei van de wereldeconomie zal aanzienlijk vertragen door de aangekondigde importheffingen van president Trump.
Duurdere boodschappen
Om de economie in Europa te beschermen, kondigde de Europese Centrale Bank vorige week de zevende renteverlaging binnen een jaar tijd aan. Het moet de economie een boost geven en zo voorkomen dat consumenten de hand op de knip houden.
Voor Nederland schuilt daar wel een gevaar in. De inflatie is hier al een tijd lang hoog. Als de economie te veel gestimuleerd wordt, kan die inflatie verder oplopen. Daarbij worden geïmporteerde producten mogelijk duurder voor Nederlanders als na de Verenigde Staten ook China en Europa importtarieven in het leven roepen.
“Dit gaan mensen wel in de portemonnee voelen”, verwacht Knot. “Voor ons is het belangrijk dat we de impact op de inflatie beperken. De Nederlander heeft een aantal jaren last gehad van dure boodschappen. Daar kwamen we net weer een beetje uit. Nu krijgen we weer een nieuwe inflatieschok. Dat moeten we de kop indrukken zodat de boodschappen voor de Nederlander niet duurder en duurder worden.”
Trump op ramkoers
Trump kijkt ondertussen jaloersmakend naar Europa. Ook hij wil dat de centrale bank van de VS, de Federal Reserve, de rente verlaagt. Voorzitter Jerome Powell weigerde dat tot nu toe.
Hij wil geen politieke speelbal worden en zegt niet verantwoordelijk te zijn voor het oplossen van problemen die Trump zelf heeft veroorzaakt door een handelsoorlog te ontketenen.
Daarop speelde Trump openlijk met het idee om Powell te ontslaan en op zijn sociale media verwijst de president naar Powell als een ‘ongelooflijke loser.’ Het zou een ongekende stap zijn, nooit eerder in de Amerikaanse geschiedenis is een baas van de centrale bank door de president ontslagen. Later zei Trump niet van plan te zijn om hem te ontslaan. Maar wat verklaart de plotselinge draai van Trump? Volgens de krant Washington Post hebben zijn eigen kabinetsleden Trump op het hart gedrukt om de strijdbijl te begraven. Zij zouden vrezen dat het de financiële markten nog meer schade zal toebrengen.
Wankel vertrouwen
Of Trump zich wel of niet opnieuw bedenkt, het vertrouwen is wankel en de onzekerheid blijft. Dat geeft ook Knot toe. “Het is zeer onwenselijk. Het is niet voor niets dat centrale banken onafhankelijk zijn. De geloofwaardigheid van centrale bankiers is ook voor burgers van enorm belang. President Trump zaait twijfel, maar komt daar nu gelukkig van terug. Het stemt mij gerust, maar wel tot het einde van de straat. Gelukkig zijn er ook nog wel checks and balances in de Verenigde Staten die maken dat ook deze president soms op zijn schreden terugkeert.”
Voor Klaas Knot is dit zijn laatste grote klus als president van DNB. Deze zomer zwaait hij af. Zijn termijn zit er op na veertien jaar. Een afscheid in een zeer turbulente tijd, waarin hij toch nog een lichtpuntje ziet. “Dit is het momentum voor Europese samenwerking. Dat moeten we nu gaan benutten. Dit vereist ook mijn maximale aandacht tot 30 juni, 23.59 uur.”