In het weekend, tijdens de lunch op je telefoon, of hangend op de bank – wanneer winkelen we het liefst? De koopavond, tussen 18.00 en 21.00 uur op donderdag of vrijdag, lijkt in elk geval minder populair te worden.
Winkeliers doen hierom steeds vaker hun winkel een uur eerder of helemaal dicht op koopavonden. De afgelopen tien jaar daalde het aantal kledingwinkels dat op donderdag na 20.00 uur open was met bijna de helft, blijkt uit cijfers van openingstijden.nl.
In 2015 bleef nog zo’n 40 procent van de kledingwinkels open tot 21.00 uur op koopavond, nu is dat ruim 20 procent. Ook het aantal drogisterijen dat na achten open is op een koopavond, halveerde bijna.
Het aantal bezoekers van koopavonden daalt al jaren. Huib Lubbers ziet deze trend al sinds de financiële crisis van 2008. Zijn winkeladviesbureau RMC volgt het aantal koopavondbezoekers. In de meeste onderzochte steden daalde het aantal winkelaars op donderdagavond met meer dan 20 procent.
Online koopavond
Ondertussen worden koopzondagen juist populairder, merken winkeliers. Mensen combineren winkelen dan vaak met een dagje weg, vertelt Dirk Mulder, retaildeskundige van ING. “Doordeweeks ben je vaak hard aan het werk, dan kom je ’s avonds thuis en heb je helemaal geen zin meer om naar de winkel te gaan.”
Verder gaan mensen ook steeds vaker doordeweeks overdag de stad in. Dat komt doordat ze steeds flexibeler zijn bij het inrichten van hun werktijden.
Toch is de koopavond op een andere manier nog altijd springlevend. Uit onderzoek van betaaldienst Klarna blijkt dat de populairste tijd voor online winkelen 21.00 uur is. Woensdag is de populairste online-koopavond, gevolgd door zondag en maandag.
Twee jaar geleden namen ondernemers hun openingstijden eens goed onder de loep, herinnert Paul te Grotenhuis van InRetail zich. “Toen ging het minimumloon in één klap omhoog en was er tegelijkertijd enorme inflatie. Winkeliers gingen kijken wat de meest rendabele uren zijn.” Zo gaan steeds meer winkels wat later open. “Ondernemers zijn duidelijk bewuster bezig met het zo efficiënt mogelijk laten opereren van hun bedrijfsmodel.”
Supermarkten zijn een goed voorbeeld van winkels die meebewegen met de behoeftes van klanten, vertelt Mulder. Alleen zijn zij juist ruimere openingstijden gaan hanteren. Het aantal supermarkten dat na 21.00 uur nog open is, steeg van 8 naar 22 procent, blijkt uit de cijfers van openingstijden.nl.
Gezellig maken
De koopavond laten verdwijnen, vindt onderzoeker Lubbers geen goed idee. “Winkels zouden zo veel en vaak mogelijk open moeten zijn. Ze moeten nu eenmaal concurreren met het internet, dat 24 uur per dag open is.” Hij zegt dat de stad ’s avonds aantrekkelijker moet worden om klanten naar winkels te lokken, bijvoorbeeld door het te combineren met gratis parkeren, horeca-acties of theater.
Ook Arthur Feenstra kan zich in dit idee vinden. Hij is eigenaar van de herenmodeketen OFM en moet het juist hebben van koopavonden. Zijn klanten komen dan het liefst winkelen, ziet hij. Feenstra baalt ervan dat winkeliers om hem heen dichtgaan in de avonduren. “Als maar de helft open is, dan is het niet meer aantrekkelijk voor de consument. Daar hebben wij ook last van.”
Om de gezelligheid erin te houden, organiseert Feenstra evenementen op koopavonden zoals ‘dineren tussen de kleren’ en een voetbalcafé. “Er is alleen niet altijd de wil bij andere ondernemers om er samen een feestje van te maken. Maar we moeten juist samenwerken, anders komt er steeds meer leegstand.”