Een dag na de uitvaart van paus Franciscus kunnen geïnteresseerden vandaag het graf van de kerkleider bezoeken. Al direct na de opening van de basiliek van Santa Maria Maggiore in Rome, vanochtend vroeg, stond er een rij mensen. Franciscus werd gisteren in besloten kring naast de ingang van de Capella Paolina in de Santa Maria Maggiore begraven.
Het Vaticaan bevindt zich nu in het ‘interregnum’, de tijd tussen de regeringsperiode van een overleden paus en die van zijn opvolger. Achter de schermen is men al druk bezig met wie de opvolger moet worden.
De rouwperiode van negen dagen, officieel de ‘novemdiales’, is gisteren begonnen. Al vanaf het overlijden van Franciscus komen de in Rome aanwezige kardinalen ieder dag bij elkaar. Hun aantal groeit met de dag nu ook kardinalen uit de verre uithoeken van de wereld in Rome aankomen.
Campagnetijd
De kardinalen zullen voorgaan in missen in de Romeinse kerken waar ze als kardinaal aan verbonden zijn, maar tijdens de ‘novemdiales’ is het voor de kardinalen ook al volop campagnetijd. De kardinalen wisselen met elkaar van gedachten over de toekomst van de kerk en wie die zal moeten leiden.
Allemaal hebben ze een eed van geheimhouding afgelegd, zodat er officieel geen informatie over de inhoud van hun vergaderingen naar buiten kan komen.
De komende dagen moeten ze eerst besluiten wanneer het conclaaf begint. Tijdens die besloten bijeenkomst zal de nieuwe paus gekozen worden.
135 stemgerechtigden
Alleen de kardinalen die nog geen 80 jaar oud waren op de dag van het overlijden van Franciscus mogen stemmen in het conclaaf. Op dit moment zijn dat er 135. Het is onduidelijk of die allemaal aan het conclaaf zullen deelnemen, omdat sommigen door gezondheidsproblemen misschien niet aanwezig kunnen zijn. De Nederlandse kardinaal Willem Jacobus Eijk is al aanwezig in Rome om deel te nemen aan de vergaderingen en het conclaaf.
Paus Franciscus heeft in zijn meer dan 12 jaar durende pausschap 110 kardinalen met stemrecht aangesteld. Veel van die kardinalen kennen elkaar niet of nauwelijks en zullen elkaar in deze rouwperiode moeten leren kennen. Ze werven ook hun informatie over mogelijke kandidaten via internet en geven interviews aan journalisten.
Sinds kort bestaan er ook websites, vooral gemaakt door zeer behoudende en traditionalistische katholieken, met profielen van mogelijke pauskandidaten. Daarop is te lezen wat hun standpunten zijn over bijvoorbeeld homoseksualiteit, de positie van vrouwen in de kerk en het celibaat.
Afgesloten van de buitenwereld
Een dag voor het conclaaf nemen alle kardinalen hun intrek in Casa Santa Marta, het gastenverblijf van het Vaticaan. De kardinalen zijn vanaf dat moment afgesloten van de buitenwereld zodat hun keuze niet verder beïnvloed kan worden. Stemmen doen ze in beroemde de Sixtijnse Kapel.
Die kapel wordt via een ingewikkeld elektronisch systeem beveiligd tegen afluisteren. Ook moet al het personeel, van Casa Santa Marta tot de beveiliging, een eed van geheimhouding afleggen.
Na een eerste stemming op de eerste avond van het conclaaf zullen ze iedere ochtend en iedere middag tweemaal hun stem uitbrengen, totdat de nieuwe paus is gekozen. Daarvoor moet iemand twee derde van de stemmen halen. Naar verwachting duurt het conclaaf twee tot drie dagen, maar als de kardinalen er niet snel uitkomen kan het ook langer duren.
In de kapel zijn twee kachels neergezet. De ene kachel is voor het verbranden van de stembiljetten na iedere stemming, de andere voor het toevoegen van een zwarte of witte kleurstof. Bij zwarte rook is er nog geen nieuwe paus gekozen, maar bij witte rook weten de mensen op het Sint-Pietersplein dat er een opvolger van Franciscus is.