Al meer dan 20 jaar kunnen we er niet meer mee betalen, maar na 1 mei kun je ze ook niet meer bij De Nederlandsche Bank inwisselen voor euro’s: briefjes van 5 en 25 gulden. Volgens De Nederlandsche Bank (DNB) zijn er nog 12 miljoen biljetten niet ingeleverd, omgerekend zo’n 54 miljoen euro.
Het gaat om drie specifieke biljetten: het 5 guldenbiljet met Vondel dat in 1966 voor het eerst in omloop kwam, het 5 guldenbiljet met Vondel uit 1973 en het geeltje uit 1971, het 25 guldenbiljet met Sweelinck.
Hoewel de euro in 2002 officieel werd ingevoerd, waren deze guldenbiljetten al vanaf 1 mei 1995 niet meer in omloop. Toch wisselt De Nederlandsche Bank jaarlijks nog duizenden biljetten om. Vlak voor de deadline van 1 mei liggen er nog waarschijnlijk miljoenen bij mensen thuis.
DNB houdt een termijn van dertig jaar aan waarin de biljetten nog kunnen worden ingewisseld. Voor deze specifieke drie is dat dus 1 mei 2025. Voor de andere biljetten kan dit nog tot 2032, precies dertig jaar nadat de gulden niet meer in gebruik was als betaalmiddel.
Biljetten soms veel meer waard
Voor 5 gulden krijg je nu nog 2,27 euro, voor 25 gulden 11,34 euro. Maar volgens voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Munthandelaren Jacco Scheper kunnen de biljetten ook meer opleveren. “Ik raad eigenlijk niet aan om een biljet van 5 of 25 gulden in nieuwstaat in te leveren. Zo’n briefje kan wel 10 tot 20 keer zoveel waard zijn.”
Dat er nog miljoenen briefjes in omloop zijn, verbaast Scheper niet. “In de vijftig jaar dat deze briefjes er waren, kan er van alles gebeurd zijn: verloren bij een brand, verstopt in een oud matras, in het buitenland zal ook nog wat rondzwerven. Maar toch denk ik dat 90 procent van deze biljetten bij mensen thuis ligt.”
Daarnaast zijn er ook nog flink wat guldenverzamelaars in Nederland. “Het briefje van 50 gulden met de zonnebloem wordt bijvoorbeeld gezien als een van de mooist uitgegeven biljetten wereldwijd. Omgerekend is die 23 euro waard, maar liefhebbers hebben daar soms wel 200 euro voor over.”
Het inwisselen van guldens voor euro’s kan alleen bij het kantoor van De Nederlandsche Bank in Amsterdam. Voor 30 april moet een aanvraagformulier zijn ingestuurd, daarna mag je op uitnodiging bij de kasbalie inwisselen. Het loopt ook al storm bij DNB: er zijn dit jaar tot nu toe al evenveel omwisselingsverzoeken gedaan dan heel vorig jaar. Volgens de bank zijn er meer dan 8000 briefjes ingeleverd.
Als je twijfelt of de biljetten toch meer waard zijn, kun je volgens Scheper ook op andere plekken terecht om de waarde in te schatten. “Bij bibliotheken liggen catalogussen waarin vaak de waarde van al het munt- en papiergeld terug te vinden is. Maar een inschatting van de kwaliteit wordt dan wel lastiger.”
Zo overschatten mensen vaak de kwaliteit van hun eigen geld, zegt Scheper. “Veel mensen vinden die kwaliteit al vaak heel goed, terwijl een klein scheurtje in het papier de waarde al flink naar beneden haalt. Je kunt het beste bij een verzamelaar of taxateur terecht die kijkt naar de kwaliteit.”
Vernietigen
De biljetten die bij DNB binnenkomen worden vernietigd. En dat heeft gevolgen voor de waarde van de biljetten die daarna nog in omloop zijn, zegt Scheper. “De biljetten met een slechte kwaliteit zijn nu echt nog wel wat waard, maar na die inleverdatum gaat de waarde daarvan fors naar beneden. Dan krijg je er misschien nog 50 cent voor.”
De bijzondere biljetten kunnen daarentegen volgens Scheper in waarde stijgen. “Veel mensen hebben soms niet door dat ze een bijzonder biljet inleveren, dus zullen er na 1 mei meer zeldzame biljetten over zijn. Die zijn dan natuurlijk meer waard.”