De trainerscarrière van Arne Slot is te vergelijken met een vuurpijl: vanaf SC Cambuur ging die in een steile lijn omhoog via AZ en Feyenoord, om bij Liverpool een waanzinnige klapper te maken met het winnen van de Premier League.
Sinds zijn eerste klus in Leeuwarden heeft Slot weinig veranderd aan zijn succesvolle werkwijze, zeggen mensen die met hem werkten. Zij schetsen een beeld van een bijzonder intelligente man die niets ontgaat, verbaal ijzersterk is en dezelfde intensiteit brengt die hij van zijn omgeving verwacht.
De succesformule Slot in drie onderscheidende kwaliteiten.
1. Duidelijkheid
Slot is een trainer die niets aan de verbeelding overlaat. Met hem weten spelers en stafleden precies waar ze aan toe zijn, omdat hij zijn beslissingen kristalhelder uitlegt.
“Je hebt trainers die autoritair zijn en zeggen: ik beslis en jij moet luisteren. Maar Arne doet dat niet, ik merkte dat hij constant bezig was om spelers te overtuigen”, vertelt Marco van der Heide, die uitgebreid over Slot schreef voor vakblad De Voetbaltrainer en video-analyses voor hem deed bij Cambuur en AZ.
Slot geeft zijn spelers nooit het idee dat ze zomaar op de bank worden gezet. Altijd is er een uitleg met meerdere argumenten en videobeelden uit Slots lijvige ‘mediatheek’, een verzameling van duizenden voetbalvideo’s die hij samen met Dwight Lodeweges opbouwde.
Zo besloot Slot in zijn eerste seizoen als hoofdtrainer bij Cambuur zijn topscorer Martijn Barto een keer op de bank te zetten. De trainer vond dat hij een ander type spits nodig had.
“Dan krijg je een uitleg met meerdere argumenten en allemaal videobeelden”, vertelt Barto. “Slot zei daarna tegen mij: je bent niet blij zeker? Waarop ik zei: nee, maar als je het zo uitlegt heb ik er eigenlijk weinig tegenin te brengen. Hij was altijd eerlijk en oprecht.”
Ramon Leeuwin, speler onder Slot bij AZ, maakte iets vergelijkbaars mee. Hij was in Alkmaar de vaste stand-in voor Ron Vlaar, die gedurende de trainingsweek geblesseerd was geraakt. “Ik ging er wel vanuit dat ik in het weekend zou spelen, ook omdat ik ongeveer de enige verdediger was die we nog hadden. Komt Slot aan het einde van de week naar me toe: ‘Sorry Ramon, ik vind dat je niet goed getraind hebt, dus ik zet Jordy Clasie achterin.'”
Boos was Leeuwin daar niet over, zoals spelers eigenlijk zelden boos zijn om beslissingen van Slot. “Het was juist een reality check voor mij, daarna ben ik beter gaan trainen en heb ik in de periode daarop alles gespeeld. Hij is gewoon zo duidelijk in zijn communicatie naar spelers, in wat hij van ze verwacht.”
Zo duidelijk als Slot met zijn speler communiceert in een-op-een gesprekken, zo duidelijk zijn ook zijn teambesprekingen. Waar sommige trainers prat gaat op urenlange besprekingen, duren ze bij Slot nooit lang. Juist omdat hij verbaal zo sterk is, komt de boodschap altijd kort en bondig over, vertellen oud-spelers en stafleden.
“Wij waren Cambuur, maar hij liet ons soms beelden zien van PEC Zwolle onder-12”, vertelt Barto. “En vervolgens ook van het tweede van Cambuur, maar ook van Manchester City en Real Madrid. Zijn idee was: als al deze teams op deze manier kunnen opbouwen, dan moeten wij het ook kunnen. Daar ga je als speler ook wel in geloven dan.”
2. Scherpte
Slot is een trainer met een haviksoog. Zeer weinig ontsnapt aan zijn aandacht.
“Als je met Arne gaat praten, heb je direct door dat je met een heel intelligente man te maken hebt, die een ongelofelijk oog voor detail heeft. Je hebt het idee dat hij alles ziet: op een training, in een wedstrijd, maar ook binnen een club”, vertelt Dennis van der Ree. Hij is tegenwoordig assistent-trainer bij Go Ahead Eagles, maar zette samen met Slot ooit het tweede elftal van Cambuur op en werkte in diens technische staf bij Feyenoord.
Hoewel Van de Ree officieel ‘boven’ Slot stond bij Cambuur omdat hij meer trainersdiploma’s had, was vanaf het begin duidelijk dat Slot de leiding had. Niet omdat hij zo’n dominant en dwingend persoon is, maar vooral omdat hem zoveel opviel en hij zoveel wilde overbrengen aan zijn spelers.
Slot is een trainer die continu ‘aan’ staat, observeert en direct aanstipt waar het beter kan. Bij alle teams die hij trainde, ging het niveau van de rondo, normaal gesproken een opwarmoefening, drastisch omhoog.
“Hij ziet de kleinste dingen. Als een speler bijvoorbeeld nieuwe schoenen had, kreeg hij daar meteen een opmerking over”, zegt Van der Ree. “Zo voelt zo’n speler zich ook gezien, op een positieve manier.”
Zelf vertelde Slot enkele jaren terug in een podcast van collega-trainer Alex Pastoor dat hij heel bewust bezig was met de menselijke kant van het trainersvak.
Een voorbeeld van iets dat Slot bij Liverpool invoerde: spelers slapen de nacht voor een wedstrijd gewoon thuis bij hun gezin, in plaats van in een hotel bij de club. De trainer gelooft dat ze bij hun dierbaren een betere nachtrust krijgen en dus beter zullen presteren op de wedstrijddag.
3. Intensiteit
Een modewoord in het hedendaagse voetbal: intensiteit. Ook Slot neemt het graag in de mond. “De best mogelijke spelers verzamelen en die dan het hardst laten werken”, luidt de korte samenvatting die Slot als Feyenoord-trainer van zijn werkwijze gaf.
Als Slot het over intensiteit heeft, gaat dat in eerste instantie over de hoeveelheid werk die er verzet wordt op het veld. De spelers van Liverpool waren onder Slots voorganger Jürgen Klopp wel wat gewend (“our identity is intensity”), maar worden onder Slot minstens zo hard aan het werk gezet.
De intensiteit van Slot gaat echter ook om de mindset waarmee een speler naar de club komt, hoe een speler een wedstrijdbespreking volgt en hoe een speler communiceert met ploeggenoten. Daarin geeft Slot zelf het goede voorbeeld.
“Slot had nooit een dag dat hij er geen zin in leek te hebben”, zegt Leeuwin. “Hij straalde ál-tijd uit dat hij vol energie zat.” Datzelfde zegt Van der Ree, die Slot zelden zag verslappen: “Soms dacht ik: slaapt Arne weleens?”
Zoals Slot werkte als trainer zonder de hoogste diploma’s bij het tweede elftal van Cambuur, zo werkt hij eigenlijk nog steeds bij Europese grootmacht Liverpool. Met bijna overdreven veel aandacht voor de mensen om hem heen, beslissingen die kraakhelder worden uitgelegd en zijn nimmer aflatende energie.
Het leverde hem scheepsladingen complimenten op en sinds dit weekend ook een kampioenschap in de zwaarste competitie ter wereld, de Premier League.
“De ene trainer is misschien goed met mensen, de andere wat beter met tactiek en weer een ander is misschien heel goed op het trainingsveld”, besluit Van der Ree. “Maar Arne beheerst al die facetten. Arne heeft alles.”