Polen kan rekenen op een ongeëvenaarde poging van Rusland om de verkiezingen te beïnvloeden. Daarvoor waarschuwt de Poolse minister van Digitale Zaken en vicepremier Krzysztof Gawkowski. Op 18 mei gaan de Polen naar de stembus om een nieuwe president te kiezen.
Volgens Gawkowski is vooral het feit dat Polen een belangrijk doorvoerpunt is voor hulp aan Oekraïne reden voor sabotage, cyberaanvallen en desinformatiecampagnes van Rusland.
Warschau is al maanden alert op pogingen van Rusland om online invloed op de verkiezingen uit te oefenen, vooral na de Russische inmenging in de verkiezingen in Roemenië in november. Daar was sprake van grootschalige cyberaanvallen en vermoedens dat Rusland de stembusgang op andere manieren probeerde te beïnvloeden. De eerste ronde van de presidentsverkiezingen werd daarop ongeldig verklaard wegens misleiding van de kiezers. Pas afgelopen zondag konden de Roemenen opnieuw naar de stembus.
Rusland spreekt steeds tegen dat het probeert verkiezingen in andere landen te beïnvloeden.
‘Verkiezingsparaplu’
Polen maakte in februari een beveiligingsprogramma bekend, de ‘verkiezingsparaplu’ genoemd, om zich te beschermen tegen Russische cyberaanvallen. Het programma moet desinformatie tegengaan en ook in kaart brengen hoe campagnes van kandidaten worden gefinancierd. Verkiezingscomités worden getraind om beïnvloeding te herkennen.
Oppositiepartij PiS noemde de verkiezingsparaplu een aanval op de democratie in Polen en beloofde zijn eigen maatregelen te nemen om de verkiezingen vrij, eerlijk en zonder inmenging te laten verlopen.
Vicepremier Gawkowski zei vandaag bij de opening van de Defence24 Days-conferentie van de defensie-industrie dat er desinformatie wordt verspreid, maar dat er ook hybride aanvallen worden uitgevoerd op cruciale infrastructuur, om op die manier het land lam te leggen.
Volgens hem zijn er al cyberaanvallen uitgevoerd op water- en rioleringsbedrijven, elektriciteitsbedrijven en overheidsinstellingen. Het aantal aanvallen is meer dan verdubbeld ten opzichte van vorig jaar, zegt Gawkowski. Er zouden meer dan 600.000 aanvallen zijn geweest. “Meer dan in elk ander EU-land”. Details gaf hij niet.
“Terwijl ik deze toespraak houd, worden er in Polen iedere minuut meer dan tien incidenten bij cruciale infrastructuur geconstateerd.” Hij benadrukte dat Polen zich daartegen beschermt en waarschuwde dat het Poolse cyberleger ook weet hoe het zo nodig kan terugslaan.
Snel geld
Al eerder waarschuwde hij de Poolse bevolking voor Russische diensten die mensen voor een paar duizend euro rekruteren om de verkiezingen van binnenuit te beïnvloeden. “Mensen die zich daarvoor laten gebruiken, belanden in de gevangenis”, zei Gawkowski.
Volgens de Poolse regering was er in maart een cyberaanval op de Poolse ruimte-organisatie. Vorig jaar werd vermoedelijk ook het nationale persbureau PAP aangevallen door Rusland.
Ook op de grond breidt Polen de verdediging aan zijn grenzen uit. Het werkt aan het Oost-Schild, een verdedigingslinie om tanks tegen te houden aan de grenzen met Rusland (bij Kaliningrad) en Belarus. Een fysieke barrière, die wordt gecombineerd met monitorsystemen tegen drones, een versterkt gsm-netwerk, bunkers en nieuwe wegen en bruggen.
Pro-Europees versus rechts-conservatief
Bij de presidentsverkiezingen neemt Rafal Trzaskowski (53) van de pro-Europese Burgercoalitie het op tegen Karol Nawrocki (42) van de rechts-conservatieve partij Recht en Rechtvaardigheid (PiS).
Nawrocki is historicus en heeft geen ervaring in de politiek. Trzaskowski is nu burgemeester van de hoofdstad Warschau en lid van de partij van de huidige premier Donald Tusk. Die hoopt op winst van zijn kandidaat, om de hervormingen van zijn regering te kunnen doorvoeren. Vertrekkend president Duda is van de oppositie (PiS) en houdt bepaalde hervormingen tegen, bijvoorbeeld op het gebied van de rechtsstaat.
Er zijn nog vier andere kandidaten. Als geen van de kandidaten op 18 mei een meerderheid van 50 procent haalt, volgt op 1 juni een tweede ronde.