Yapılan yeni bir araştırma, varisli damarları olan milyonlarca kişide bunama riskinin önemli ölçüde daha yüksek olabileceğini ortaya koydu. Uzmanlar, yaklaşık yarım milyon kişinin verilerini inceledi ve varisli damarları bulunan kişilerin bunama teşhisi alma olasılığının yüzde 23,5 daha fazla olduğunu belirledi.
Araştırmaya göre, yaş, cinsiyet, kilo, sigara kullanımı ve alkol tüketimi gibi bilinen risk faktörleri göz önünde bulundurulduğunda, varisli damarların bunama için ek bir risk oluşturduğu görüldü. Özellikle varisli damarları bulunan erkeklerin, sigara içenlerin ve aşırı alkol tüketenlerin demans geliştirme olasılığının daha yüksek olduğu ifade ediliyor.PLOS One dergisinde yayımlanan araştırma, varisli damarların bunamayla olan ilişkisini tam olarak açıklığa kavuşturmak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu vurguluyor. Ancak, bilim insanları, varisli damarların vücuttaki zayıf kan dolaşımının bir göstergesi olabileceğini ve bu durumun bunama için bilinen bir risk faktörü oluşturabileceğini belirtiyor. Bir diğer teori ise, varisli damarların vücutta yaygın bir iltihaplanma süreci başlatarak, beyin hasarına yol açan süreçleri tetiklediği yönünde.Araştırmada ayrıca damarları tedavi edilen hastaların, tedavi edilmeyenlere göre vasküler demans geliştirme olasılığının yüzde 43 daha az olduğu sonucuna varıldı. Vasküler demans, beyne kan akışını sınırlayan mini felçlerin bir sonucu olarak ortaya çıkan bir hastalık olarak biliniyor.Çalışma, Kore’de yaş ortalaması 56 olan 396.767 erkek ve kadının sağlık verilerini inceledi. Bu kişilerin yaklaşık 5.000’inin varisli damar sorunu olduğu tespit edildi. Katılımcıların sağlık kayıtları ortalama 13 yıl boyunca takip edilirken, bu süre sonunda yüzde 14’üne demans teşhisi kondu.Yazarlar, araştırmalarının bazı sınırlamalara sahip olduğunu belirtiyor. İlk olarak, çalışma gözlemsel bir araştırma olduğu için, varisli damarlar ile bunama arasındaki ilişkiyi gösterse de bir durumun diğerine neden olup olmadığını kanıtlayamıyor. Ayrıca, bilim insanlarının kullandığı veriler sadece varisli damarların varlığını kaydetti, hastalığın şiddeti göz önünde bulundurulmadı. Varisli damarların ciddiyetinin bunama riski ile ilişkisi üzerine daha fazla araştırma yapılması gerektiği ifade ediliyor.Varisli damarlar, cildin yüzeyine yakın şişmiş ve bükülmüş görünen genişlemiş kan damarlarıdır. Ağrıya, cilt sorunlarına ve şişmeye yol açabilir. Genellikle bacaklarda görülse de, vücudun diğer bölgelerinde de ortaya çıkabilirler. Risk faktörleri arasında uzun süre oturmak, ayakta durmak, sigara içmek ve aşırı kilolu olmak yer alıyor.Birleşik Krallık’ta her dört erkekten birinin ve her üç kadından birinin varisli damar problemi yaşadığı tahmin ediliyor. ABD’de ise yaklaşık 11 milyon erkek ve 22 milyon kadın bu rahatsızlıkla mücadele ediyor. Araştırma, varisli damarların hamile kadınlar gibi bazı gruplarda daha fazla görüldüğüne dikkat çekiyor.Demans, İngiltere’de yaklaşık bir milyon kişiyi etkiliyor ve bunun yıllık maliyeti 42 milyar sterlin olarak tahmin ediliyor. Alzheimer Derneği’ne göre, bu maliyetin önümüzdeki 15 yıl içinde 90 milyar sterline çıkması bekleniyor. Ayrıca, 2022’de demans nedeniyle ölen kişi sayısının bir önceki yıla göre artarak 74.261’e ulaştığı bildirildi.Varisli damarların bunama riskini artırabileceği yönündeki bulgular, dünya genelinde sağlık uzmanları için önemli bir uyarı niteliği taşıyor. Bu konuda yapılacak daha fazla araştırma, varisli damarların demansla ilişkisini daha net bir şekilde ortaya koyabilir.
