In april daalde de Chinese export van goederen naar de VS met ruim 20 procent ten opzichte van het jaar daarvoor, de scherpste daling in bijna twee jaar. De terugval is een direct gevolg van de Amerikaanse importtarieven voor Chinese goederen, die vorige maand stegen tot 145 procent.
Opvallender is de stijging van de totale Chinese export van ruim 8 procent, aldus officiële Chinese cijfers. Dit heeft er waarschijnlijk mee te maken dat veel Chinese bedrijven hun producten versneld naar derde landen hebben gestuurd om zo importtarieven van de VS te omzeilen.
De stijging in de totale export lijkt daarmee minder een teken van herstel, en meer een strategische zet om de impact van de Amerikaanse tarieven te beperken. Maar een langetermijnoplossing voor het handelsconflict dat de VS en China hebben is dit niet. En dus moet er voor beide partijen snel een oplossing komen.
Hoop op een snelle overeenkomst
Dit weekend gaan onderhandelaars van de VS en China voor het eerst met elkaar rond de tafel om te praten over het de-escaleren van de handelsoorlog. In Genève neemt de Amerikaanse minister van Financiën Scott Bessent plaats tegenover He Lifeng, China’s belangrijkste economische beleidsmaker en een vertrouweling van president Xi.
Henry Wang, oprichter van de Chinese denktank Center for Globalization China, is niet verbaasd over de ontmoeting. “De afgelopen weken hebben Chinese beleidsmakers verschillende ontmoetingen gehad met Amerikaanse bedrijven en ambtenaren.” De situatie is onhoudbaar geworden voor beide landen.
Volgens Wang moet de VS als eerste een concessie doen en het meest logische zou zijn als de VS de 20 procent importheffing voor China’s vermeende rol in de fentanylhandel terugdraait.
Meer op het spel
“China heeft de afgelopen jaren, in samenwerking met de VS, veel gedaan om de illegale invoer van fentanyl tegen te gaan, met als gevolg een daling van 30 procent van sterfgevallen gerelateerd aan fentanylgebruik”. Volgens Wang heeft Trump het Amerikaanse fentanylprobleem als excuus gebruikt om de handelsoorlog te starten.
“Als de VS bereid is om het 20 procent fentanyltarief te verwijderen, dan zijn de importheffingen weer gelijk aan elkaar, 125 tegenover 125”, aldus Wang. “Als beide landen daar 100 procent vanaf halen, dan is het importtarief voor China gelijk aan dat van bijvoorbeeld de Europese Unie”. Dan kunnen de landen serieus gaan onderhandelen.
Tijdens de eerste regeerperiode van Trump zat er ruim anderhalf jaar tussen de start van de handelsoorlog en het bereiken van een handelsdeal. Dat zal nu veel korter zijn, verwacht Wang. “De vorige keer duurde het lang, omdat Trump en zijn team onervaren waren. Dat is nu anders.” Volgens hem heeft Trump nu veel meer controle en staat er meer op het spel.
Tarieven wederzijds afgezwakt
Verschillende media hebben de afgelopen week gemeld dat China Amerikaanse importproducten zoals farmaceutica en industriële chemicaliën vrijgesteld heeft van importheffingen. Bedrijven zouden individuele afspraken gemaakt hebben met Chinese autoriteiten daarover. Een officiële Chinese reactie is tot nu toe uitgebleven.
Ook de president van de Europese Kamer van Koophandel, Jens Eskelund, kan deze berichten niet bevestigen. Hij voegde daaraan toe dat het hem niet onwaarschijnlijk lijkt. “Waar rook is, is vaak vuur. De Chinese importtarieven zijn zeer schadelijk voor de eigen economie en dat weet China.”
Ook de VS heeft inmiddels al een aanzienlijke hoeveelheid Chinese producten vrijgesteld van importheffingen. In totaal gaat dat om importen met een totale waarde van 90 miljard euro, zo’n 22 procent van de totale Amerikaanse import uit China.
Onzekerheid slaat over op Europese bedrijven in China
Ondanks de versoepelingen heeft het ondernemersvertrouwen onder Europese bedrijven in China flinke schade opgelopen. Bijna 60 procent van de ondervraagde Europese bedrijven in China zegt dat het moeilijker is geworden om zaken te doen in vergelijking met het begin van dit jaar. Dat geldt ook voor bedrijven die niet direct zakendoen met de VS.
Het toekomstbeeld is nog minder rooskleurig. Slechts 23 procent van de bedrijven is optimistisch over de groeikansen van het bedrijf in de aankomende twee jaar. Maar slechts 7 procent denkt dat de winst zal toenemen. Er zal dus meer gemaakt worden, maar minder verdiend worden. Meer dan driekwart van de bedrijven vindt dat de druk vooral door de VS opgevoerd wordt.