PVV-minister Klever had graag betrokken willen worden bij het besluit van NSC-minister Veldkamp om een EU-onderzoek te vragen naar het handelen van Israël in Gaza. “Israël is natuurlijk een belangrijk punt voor de partij waarbij ik betrokken ben”, zei ze voorafgaand aan de ministerraad.
Veldkamp stuurde deze week een brief aan EU-buitenland-chef Kallas, waarin hij zijn zorgen uitsprak over onder meer het tegenhouden van humanitaire hulp voor Gaza. Hij wil weten of Israël zich nog houdt aan afspraken met de Europese Unie over mensenrechten en democratische principes.
Klever is minister voor Ontwikkelingshulp en vindt dat ze alleen al op basis van haar portefeuille op de hoogte gesteld had moeten worden van wat haar collega van Buitenlandse Zaken van plan was. Ze zegt dat ze daar dinsdagavond pas over hoorde, toen de brief er al lag. Ze legt zich daar vanwege de “eenheid van kabinetsbeleid” bij neer, “maar we gaan het er vandaag nog wel over hebben”.
“Uiteindelijk is het aan de minister zelf om te besluiten wie hij wel en niet betrekt. Hij heeft natuurlijk een bepaalde beleidsvrijheid”, zei ze. Maar hij had volgens haar kunnen weten dat dit punt heel gevoelig ligt voor de PVV. Ze zegt daarbij dat “de humanitaire situatie in Gaza verschrikkelijk is op dit moment”. “De hulpgoederen kunnen er niet in komen. Dat is zorgelijk.”
‘Belachelijke anti-Israël-maatregelen’
Partijleider Wilders liet deze week meteen op X weten dat hij het niet eens is met “die belachelijke anti-Israël-maatregelen van minister Veldkamp”. Hij vroeg zich af waarom deze maatregel niet was genomen door het hele kabinet, inclusief PVV-bewindslieden.
Ook PVV-minister en vicepremier Agema was verrast door de actie van Veldkamp. Ze zei voordat de ministerraad begon dat ministers op zich vaak brieven versturen die nog niet met collega’s zijn besproken. Het is volgens haar “ondoenlijk” om elkaar van elke stap op de hoogte te houden.
Maar deze kwestie ligt gevoelig, stelde ze. “En als iets gevoelig ligt, is het ook gebruikelijk dat je het wel bespreekt.”
De vicepremiers Hermans (VVD) en Van Hijum (NSC) waren ook niet bij de besluitvorming betrokken, maar zij wezen erop dat het onderwerp regelmatig wordt besproken in het kabinet. “Dus het komt ook niet als een complete verrassing dat Nederland op een gegeven moment ook eens duidelijk maakt dat je ook van die humanitaire noden niet kan wegkijken”, aldus Van Hijum.
‘Brede weerklank in EU’
Minister Veldkamp zelf zei vanmorgen dat hij de stap om de brief te versturen niet alleen heeft genomen. Hij zei niet wie van het kabinet erbij betrokken was. Wel vertelde hij dat hij de afgelopen dagen op een top in Warschau heeft gesproken met collega’s uit de Europese Unie en dat de zorgen van Nederland daar “brede weerklank” vonden.
Premier Schoof sprak eerder zijn steun uit voor de stap van Veldkamp. “Ik sta er natuurlijk achter. Dat is eenheid van kabinetsbeleid.”