De politie heeft de afgelopen tijd alles op alles gezet om de uit het Drents Museum gestolen kunstschatten uit Roemenië terug te vinden, maar nog altijd zonder resultaat. Vandaag staan voor het eerst twee verdachten terecht voor de geruchtmakende kunstroof in Assen.
Het tweetal hoort bij een groepje uit Heerhugowaard en omgeving dat achter de diefstal zou zitten van de kostbare helm van Cotofenesti. Ook zijn drie gouden armbanden gestolen. Het zijn archeologische topstukken, die voor een speciale tentoonstelling waren geleend van het Nationaal Historisch Museum in Boekarest.
Om de kunstschatten terug te krijgen, zou een van de verdachten vorige week nog een deal aangeboden hebben gekregen. Volgens de Telegraaf luidde het voorstel zijn straf te halveren, als hij zou vertellen waar het goud is gebleven. Hij ging er niet op in.
Voor die tijd waren ook al undercoveragenten ingezet, meldde de krant. Politiemensen deden zich voor als criminelen en benaderden een andere verdachte. Zij boden hem 400.000 euro voor het goud. Ook hij ging er niet op in.
Wel zou deze verdachte hebben aangegeven dat de helm en armbanden nog ergens verstopt liggen; het tweetal dat vandaag moet voorkomen zou weten waar. Douglas W. (36) en Bernhard Z. (35) behoren volgens het Openbaar Ministerie tot de mannen die met grof geweld bij het Drents Museum hebben ingebroken.
Vuurwerkbom
Op beelden is te zien hoe drie mannen met capuchons op zaterdagnacht 25 januari met een vuurwerkbom een verwoestende explosie veroorzaken bij het museum. De klap was zo hard, dat in de omgeving ruiten sneuvelden.
Eenmaal binnen sloegen ze vitrines kapot. Daarna gingen ze ervandoor met enkele van de vele tientallen tentoongestelde kunstschatten uit Roemenië. Waaronder dus de befaamde gouden helm.
De schok over de kunstroof was enorm. In Roemenië werd het vergeleken met de diefstal van de Nachtwacht.
Miljoenenclaim
De bijna zuiver gouden helm van Cotofenesti is in Roemenië een nationaal symbool. De helm dateert uit de vijfde eeuw voor Christus en komt uit het oude rijk Dacië, waar nu Roemenië en Bulgarije liggen.
De verontwaardiging over de diefstal was zo groot dat de Roemeense premier dreigde met een miljoenenclaim als de helm en armbanden niet zouden terugkomen. De onthutste directeur van het Nationaal Historisch Museum in Boekarest werd op staande voet ontslagen.
Diplomatiek overleg was nodig om de gemoederen weer enigszins tot bedaren te brengen. Nederland beloofde dat alles op alles zou worden gezet om de buit terug te vinden. “Laten we hopen dat de stukken gevonden worden voordat ze worden omgesmolten”, zei de Roemeense ereconsul Andrea Teunissen eerder tegen de NOS.
Arrestaties
Al een paar dagen na de roof verrichtte de politie de eerste arrestaties. Een weggegooide tas met kleding zette de politie op het (DNA-)spoor van Douglas W. en Bernhard Z. Zij waren al eerder veroordeeld; een van hen voor een gewelddadige woningoverval.
Toen bleek dat zij niet wilden zeggen waar de buit was, nam het Openbaar Ministerie een ongebruikelijke stap. Het OM zette hun foto en volledige naam online in de hoop op tips van mensen die de verdachten nog hadden gezien na de roof.
Hun advocaten vonden de maatregel buiten alle proporties, maar volgens justitieminister Van Weel hadden de verdachten zelf de keuze: praten of hun foto online zien. Daarnaast loofde het OM een beloning van 100.000 euro uit voor de gouden tip.
Zijdelingse rol
Behalve de twee verdachten die vandaag terechtstaan, pakte de politie nog vijf mensen op. Van hen zit alleen een 20-jarige man uit Heerhugowaard zit nog vast. Hij moet later voorkomen.
De rest van de groep zou zijdelings een rol hebben gespeeld bij de kunstroof. Zo zou een van hen een vluchtauto hebben klaargezet zonder te weten waarom. Een andere verdachte, de vriendin van Douglas W., zegt ook dat ze van niets wist.
Ook de hoofdverdachten ontkennen dat ze bij de roof betrokken waren. Zij houden dus ook vol dat ze niet weten waar de archeologische schatten zijn gebleven.
Optimistisch
Als de helm en armbanden niet worden teruggevonden, kan dat Nederland miljoenen euro’s kosten. De regering staat garant voor eventuele schade aan geleende kunststukken.
Functionarissen bleven de afgelopen tijd optimistisch over het terugvinden van de armbanden en de helm van Cotofenesti. Onder hen de hoogste baas van het Openbaar Ministerie van Noord-Nederland en de Roemeense minister van Cultuur.
En als er iemand is die vurig hoopt dat de helm en armbanden uiteindelijk weer opduiken, is het de ontslagen Roemeense museumdirecteur wel. Een paar uur voor hij werd weggestuurd, zei hij tegen de NOS: “Voor mij zijn die stukken als mijn kinderen.”