De Oekraïense president Zelensky noemt het een positief teken dat de Russen “eindelijk nadenken over het beëindigen van de oorlog”, maar stelt dat niet onderhandelingen, maar een staakt-het-vuren de eerstvolgende stap zou moeten zijn. In een bericht op X reageert hij op een voorstel van Poetin van vannacht. De Russische president stelde in een mediaoptreden voor om komende donderdag in het Turkse Istanbul te onderhandelen.
“De allereerste stap in het echt beëindigen van welke oorlog dan ook is een staakt-het-vuren”, schrijft de Oekraïense president. “We verwachten dat Rusland een staakt-het-vuren bevestigt – volledig, duurzaam en betrouwbaar – met ingang van morgen, 12 mei, en Oekraïne is bereid om te overleggen.”
Dat voorstel dat volgens Zelensky morgen in zou moeten gaan, komt van de leiders van Frankrijk, Duitsland, Polen en Groot-Brittannië. Ze waren gisteren in Kyiv en schaarden zich gezamenlijk achter een voorstel voor een onvoorwaardelijk staakt-het-vuren van 30 dagen. Aan dat plan had de Amerikaanse president Trump al eerder zijn steun gegeven. Gisteren zou hij telefonisch hebben meegepraat.
Voorwaarden
Tot nu toe hield Poetin steeds de boot af. In plaats daarvan kwam hij met het voorstel om te onderhandelen in Istanbul. Hij zei daaraan geen extra voorwaarden te verbinden, maar gaf ook geen enkele indicatie dat de reeks voorwaarden die hij eerder stelde van tafel zijn.
Zo zei Rusland eerder dat Oekraïne al het door Rusland illegaal geannexeerde gebied moet inleveren, ook grondgebied dat nu niet wordt bezet door Rusland. Verder zou Oekraïne volledig moeten ontwapenen en zou het geen lid mogen worden van de NAVO.
Ook zou president Zelensky weg moeten. Die voorwaarden betekenen de facto een volledige overgave van Oekraïne aan Rusland, dat begin 2022 illegaal zijn buurland binnenviel.
Uitweg
De Franse president Macron reageerde vanochtend dan ook dat hij Poetin liever in zou zien gaan op het Europese plan. Hij noemde het voorstel van de Russische president “een eerste stap, maar niet genoeg”. “Een onvoorwaardelijk staakt-het-vuren wordt niet voorafgegaan aan onderhandelingen.” Volgens Macron is Poetin op zoek naar “een uitweg”.
De Amerikaanse president Trump sprak op zijn socialemediaplatform Truth Social van “een mogelijk geweldige dag voor Rusland en Oekraïne”.