Het kabinet voert strengere regels in voor vlogfamilies en kidfluencers. Zo wil het kinderen die geld verdienen met advertenties op sociale media beter beschermen tegen de schadelijke gevolgen van hun online werk.
“Het inzetten van kinderen als verdienmodel door bedrijven of ouders kan schadelijk zijn voor hun welzijn en ontwikkeling”, zegt staatssecretaris Nobel (Arbeidsomstandigheden). Hij heeft een plan voor aangescherpte wetgeving naar de Tweede Kamer gestuurd.
Officieel mogen kinderen onder de 13 jaar niet werken. Ouders moeten daarom straks verplicht hun tiktokkende of vloggende kind aanmelden bij de arbeidsinspectie, om te kijken of ze een ontheffing kunnen krijgen. Ouders krijgen dan de plicht om ervoor te zorgen dat hun kind niet te veel aan het werk is.
‘Moderne vorm van kinderarbeid’
Het kabinet vreest onder meer de risico’s voor hun gezondheid, hun gevoel van veiligheid en de invloed op hun schoolwerk. “Ik begrijp heel goed dat het leuk is om op sociale media een kijkje te nemen in het leven van een ander”, aldus Nobel. “Maar het moet niet een moderne vorm van kinderarbeid worden.”
Daarnaast moeten er hogere boetes komen als ouders hun kinderen niet aanmelden bij de arbeidsinspectie en komt er een voorlichtingscampagne om ouders bewust te maken van de risico’s die gepaard gaan met het online etaleren van hun kinderen.
Het aantal zogenoemde kid-, mom- en dadfluencers groeit snel. Waar in 2020 nog werd gedacht aan ongeveer 200 verdienende kindvloggers, zijn dat er inmiddels naar schatting tussen de 3000 en 4000. Precieze cijfers ontbreken, maar de trend is onmiskenbaar.
Huilbuien
Tv-programma BOOS maakte in april een uitzending over Nederlandse familievloggers en daaruit bleek dat hun kinderen behoorlijk weerloos in beeld worden gebracht. Ouders verzinnen ‘challenges’ waarin hun kinderen centraal staan, met als doel om extra volgers te krijgen. Huilbuien, woede-uitbarstingen of angstige momenten worden niet geschuwd, met vaak nare haatreacties als gevolg.
De uitzending van BOOS over familievloggers:
Wetenschappers, deskundigen en jeugdartsen waarschuwen niet alleen voor de kinderen van gezinsvloggers. Ook wordt gevreesd voor de psychische gevolgen van kinderen die zelf hun content plaatsen, bijvoorbeeld over hun eigen kledinglijn of hun knutselvaardigheden. Als adverteerders geïnteresseerd raken, neemt de druk toe.
Laag zelfbeeld
In een rapport, vorig jaar opgesteld op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, wordt vastgesteld dat kidfluencers in toenemende mate last hebben van stress, overbelasting, een laag zelfbeeld, de druk van de roem en druk om te posten. Verder wordt hun privacy geschonden en komt het schoolwerk in de verdrukking. De conclusie van het rapport is dan ook dat de huidige regelgeving en handhaving tekortschiet.
Staatssecretaris Nobel grijpt nu dus in, omdat kinderen geen verdienmodel mogen zijn en in vrijheid moeten kunnen opgroeien. Voor kinderen die optreden in een musical, theater of film zijn er ook allerlei regels. Zo moet de werkgever opgeven hoelang het kind op het podium staat en of het op tijd in zijn bed ligt.
Hobby
Nobel wil de regels voor vlogkinderen nu voor zover mogelijk gelijkstellen aan die van ‘kunstkinderen’. Hij erkent wel dat het aantal werkuren van een optredend kind gemakkelijker is bij te houden dan van een vloggend kind. Als volgers het gevoel hebben dat een kind wel heel veel posts, tiktoks of video’s maakt, kunnen zij dat ook melden bij de arbeidsinspectie.
“De lijn tussen werk en hobby is hier lastiger, maar we gaan beter in de gaten houden of die kinderen niet te hard aan het werk zijn”, zegt Nobel. Hij moet de scherpere regels nu gaan uitwerken en het is nog onbekend wanneer het exact ingaat.