Minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken brengt vandaag en morgen een bezoek aan China. Op de agenda staan veiligheid, China’s steun aan Rusland in de oorlog tegen Oekraïne en de toekomst van de Nederlandse chipsector.
Wat dat laatste betreft lijkt er achter de schermen een hoop te gebeuren, maar niemand durft daar hardop iets over te zeggen.
Veldkamp is de eerste minister uit het kabinet-Schoof die China bezoekt. Sinds de beëdiging van president Trump in januari zijn dit soort bezoeken belangrijker geworden. Het kabinet zoekt manieren om het Nederlandse belang in China te beschermen tegen de onvoorspelbaarheid van Trump, zonder hem of de Chinezen tegen het hoofd te stoten.
Chips
Het Nederlandse bedrijfsleven en het kabinet maken zich met name zorgen over de toekomst van de Nederlandse chipindustrie. Nederland legde de afgelopen jaren onder druk van de VS meerdere beperkingen op voor de export van chipmachines naar China. Chipmachinefabrikant ASML mag zijn meest geavanceerde modellen niet meer aan China leveren, omdat de vrees bestaat dat China ze zal gebruiken om zijn militaire capaciteiten te verbeteren.
China reageerde woedend en beschuldigde de VS ervan Nederland hiertoe te hebben gedwongen. Volgens China past dit in het bredere plaatje dat de VS probeert de technologische ontwikkeling van China te belemmeren.
China’s zorgen daarover zijn groter dan ooit. De spanning tussen de VS en China is aanzienlijk toegenomen sinds Trump voor de tweede keer het Witte Huis heeft betreden. De VS legde China importtarieven op, China beantwoordde dat met een heel pakket aan tegenmaatregelen.
In Nederland is men bang dat Trump de exportrestricties voor China nog verder aanscherpt. Dan wordt het voor ASML nog moeilijker om zaken te doen met China. En dat kan grote gevolgen hebben voor de Nederlandse economie.
Aardmetalen
Nederland maakt zich ook zorgen over de afhankelijkheid van China voor kritieke aardmetalen. Als China de toegang tot deze grondstoffen voor Nederland beperkt, zal de hele Nederlandse industrie daaronder lijden.
Veldkamp zal in Cina ook zijn ongenoegen uiten over China’s steun aan Rusland. China is Ruslands belangrijkste handelspartner en een belangrijke steun in de oorlog met Oekraïne. Volgens de AIVD werken de twee landen economisch en militair nauwer samen om ervoor te zorgen dat zij meer invloed krijgen in de wereld.
Ondanks internationale kritiek wijkt China niet van de Russische zijde. Eerder deze maand ontmoette president Xi zijn ambtsgenoot nog in Moskou, waar ze afspraken maakten over nauwere samenwerking.
Maar ook zonder Rusland vormt China in toenemende mate een bedreiging voor Nederland. De AIVD omschrijft China als “de grootste bedreiging voor de Nederlandse economische en kennisveiligheid”. China voerde de afgelopen jaren zeer geavanceerde cyberaanvallen uit op Nederlandse techbedrijven en defensie om belangrijke informatie in handen te krijgen.
Vanavond ontmoet Veldkamp een aantal Chinese professoren en experts. Morgen spreekt hij uitgebreid met de Chinese minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi en de vicepremier van China, Ding Xuexiang.