In 2024 ging er wereldwijd meer tropisch regenwoud verloren dan ooit. Onderzoekers schatten dat er 67.000 vierkante kilometer van deze ongerepte oerbossen verdween, wat neerkomt op de oppervlakte van Ierland.
Dat blijkt uit onderzoek van het World Resources Institute (WRI) en de universiteit van Maryland, gebaseerd op analyses van satellietbeelden. De onderzoekers zeggen dat er voor het eerst in de geschiedenis meer land verloren ging door branden dan door boskap.
Hoewel branden in sommige ecosystemen van nature voorkomen, worden ze in tropische bossen bijna altijd door de mens veroorzaakt, zeggen de onderzoekers. Ze worden aangestoken om land vrij te maken voor landbouw en verspreiden zich ongecontroleerd naar nabijgelegen bossen.
Door de wereldwijde bosbranden kwam in 2024 3,1 gigaton aan broeikasgasgassen vrij. Dat staat gelijk aan iets meer dan de jaarlijkse CO2-uitstoot door het gebruik van fossiele brandstoffen in heel India, aldus de onderzoekers.
Daling in Zuidoost-Azië
Het Amazonegebied had het moeilijk door de recorddroogte vorig jaar. Het meeste bos ging verloren in Brazilië, grotendeels door branden. Door de droogte in combinatie met hoge temperaturen konden branden zich snel verspreiden. Het verlies werd verder vooral veroorzaakt door het kappen van bossen voor sojateelt en veeteelt.
Relatief goed nieuws is er ook. In Zuidoost-Azië nam het verlies aan oerbos af. In Maleisië was er een daling van 13 procent ten opzichte van 2023. De overheid zet zich daar in om landbouw te beperken en de bossen beter te beschermen en bedrijven hebben toezeggingen gedaan om ontbossing terug te dringen.
De onderzoekers tekenen daarbij wel aan dat Maleisië sinds 2001 bijna een vijfde van zijn oerbos verloren heeft en bijna een derde sinds de jaren 70.
Klimaattop in Amazonegebied
Ook in Indonesië nam de ontbossing af, met 11 procent ten opzichte van 2023. Ook daar kwam dat deels door inspanningen van de regering voor bosbescherming, herstel en brandbestrijding, melden de onderzoekers. Ook regenval en lokale gemeenschappen en landbouwbedrijven hielpen het aantal branden laag te houden.
De onderzoekers noemen de cijfers van 2024 een wake up-call. “Om het bosverlies tegen 2030 te stoppen en terug te draaien, zal het jaarlijkse bosverlies met 20 procent per jaar moeten dalen ten opzichte van het niveau van 2024”, schrijven ze.
In november vindt de volgende klimaattop (COP30) plaats in het Braziliaanse Belém. Het is voor het eerst dat er een klimaattop in het Amazoneregenwoud wordt gehouden.