Het is een gevleugelde uitspraak in de sport: aan de top komen is moeilijk, daar blijven is nog moeilijker. De vrouwen van FC Barcelona hebben dat kunstje geperfectioneerd.
Dit seizoen werd Barça Femení voor de zesde keer op rij Spaans kampioen, met 28 overwinningen in dertig competitiewedstrijden. Imposant. Toch was dat de slechtste prestatie in al die kampioensjaren: nooit gebeurde het dat de Catalaanse vrouwen zes verliespunten in een seizoen noteerden.
Vanavond staat Barcelona voor de vijfde opeenvolgende keer in de Champions League-finale, die het voor de derde keer op rij kan winnen. Hoe slaagde Barça Femení, dat in Lissabon moet zien af te rekenen met het Engelse Arsenal, erin om zo ongekend dominant te worden én te blijven?
“Je merkt aan alles dat Barcelona een enorme club is, niet alleen bij de mannen maar ook bij de vrouwen”, opent Stefanie van der Gragt. De 107-voudig Oranje-international speelde er tussen 2018 en 2020 en maakte mee hoe Barcelona uitgroeide tot de beste club van het land.
In tegenstelling tot veel andere clubs maken de vrouwen van Barcelona gebruik van hetzelfde trainingscomplex als de mannen. Van der Gragt: “Je hebt alles bij elkaar zitten en de faciliteiten zijn gewoon top. Ik heb ook bij Inter gespeeld in Italië en daar had je dat bijvoorbeeld niet.”
Zo hebben de Barça-vrouwen de luxe dat ze trainen op biljartlakenachtige voetbalvelden, behandeld worden door de allerbeste fysiotherapeuten en krachttrainingen afwerken in state of the art fitnessruimtes. Tegelijkertijd zijn er vrouwenteams in de Spaanse competitie die het moeten doen met net iets meer dan een onkostenvergoeding.
“Iedereen wil bij Barcelona spelen”, stelt Van der Gragt. “De club is zo groot en heeft zulke goede faciliteiten. Dat heeft een enorme aantrekkingskracht.”
De faciliteiten voor het eerste elftal (en de financiële stootkracht) zijn echter slechts een deel van de verklaring voor de dominantie. Een grote rol is weggelegd voor La Masía, de wereldberoemde jeugdopleiding van de club.
Van de 24 speelsters die dit seizoen in actie kwamen voor Barça Femení, is precies een derde afkomstig uit de eigen jeugdopleiding. Aitana Bonmatí, verkozen tot beste speelster ter wereld in 2023 en 2024, is de bekendste exponent.
Stroomversnelling sinds 2021
De jeugdopleiding van de vrouwentak werd bij Barcelona al langer serieus genomen, maar is sinds 2021 in een stroomversnelling geraakt. Sindsdien krijgen de grootste talenten van de meidenteams onderdak op het trainingscomplex La Masía, net als de jongens.
“In mijn tijd trainde er bijna nooit een jeugdspeler mee met het eerste”, vertelt Van der Gragt. Dat is nu wel anders. De deur tussen de jeugdopleiding en het eerste team staat wagenwijd open, mede omdat Barcelona het tweede en derde vrouwenelftal gericht blijft versterken.
Zo scout Barcelona niet meer alleen in eigen land, waar het bijvoorbeeld sterren als Alexia Putellas en Salma Paralluelo op 18-jarige leeftijd naar de club haalde. Vicky López werd zelfs op haar 16de al overgenomen van Real Madrid. De Catalanen kijken daarnaast ook nadrukkelijk over de grens.
Neem de Zwitserse Sydney Schertenleib: op 15-jarige leeftijd brak ze door in het profvoetbal bij FC Zürich, om vervolgens op haar 16de naar Barcelona te verkassen. Na een seizoen wennen bij Barcelona B, werd ze dit jaar langzaam gebracht bij het eerste elftal. Ze is nog altijd pas 18.
De Nederlandse Esmee Brugts is eveneens een goed voorbeeld: zij was net twintig toen ze de overstap maakte van PSV naar Barcelona en is nu, bijna twee jaar verder, een belangrijke kracht.
Perfect uitgebalanceerde selectie
De trainingsfaciliteiten en financiële mogelijkheden (sterspeelster Bonmatí is naar verluidt de enige voetbalster ter wereld die een miljoen euro per jaar verdient) zorgen dat de beste speelsters van de club aan boord blijven, terwijl de jeugdopleiding het ene na het andere toptalent voortbrengt.
Daardoor heeft Barça Femení inmiddels een selectie die perfect uitgebalanceerd is. Tussen de 24 speelsters die dit seizoen in actie kwamen, zaten drie tieners en vijf dertigers. De rest van de selectie is allemaal in de ‘piekleeftijd’ tussen 21 en 29. De ploeg kan dus nog wel even vooruit.
De vraag is wie Barcelona de komende jaren kan stoppen. Velen kijken hoopvol naar de Women’s Super League, de hoogste Engelse competitie. Daar gaat de laatste jaren steeds meer geld in om én zijn er meerdere clubs die elkaar uitdagen en zo naar grotere hoogten stuwen.
Een van die clubs is het Arsenal van trainer Renée Slegers en de Oranje-internationals Victoria Pelova en Daphne van Domselaar.