Zo onberekenbaar als Elon Musk is, één ding weten we al heel lang zeker: de multimiljardair wil mensen op Mars. Als het kan een hele kolonie en liefst zo snel mogelijk. De eersten moeten al over een paar jaar op weg.
Maar hoe haalbaar is dat? De laatste twee testvluchten van Starship, het ruimteschip waarmee het allemaal moet gebeuren, eindigden in een explosie. De komende nacht is er – als er niets tegenzit – om 01.30 uur Nederlandse tijd een nieuwe poging.
Vorige week maakte SpaceX bekend waarom het bij de laatste testvlucht begin maart (Flight 8) misging. Net als bij de een-na-laatste was er na een brandstoflek een brand ontstaan, maar deze keer was dat op een andere plek: onder in het bovenste deel van de raket. SpaceX zegt dat het risico daarop inmiddels is beperkt met grondige tests en aanpassingen aan de motor.
Voor Musks ruimtevaartbedrijf SpaceX is een succes meer dan welkom, zegt docent ruimtevaarttechniek Erik Laan van Hogeschool InHolland. “Als het nu opnieuw niet goed gaat, ja, dan zitten ze echt op het verkeerde pad.”
Beelden van de mislukte vlucht in maart:
Musk twijfelt niet aan dat pad. Afgelopen november zei hij er “alle vertrouwen” in te hebben dat SpaceX in 2026 al onbemenste Starships naar Mars kan sturen. Als dat goed gaat, volgen de eerste mensen twee jaar later.
Experts zetten vraagtekens bij die tijdlijn. De SpaceX-topman is vaker te optimistisch. Er is zelfs een site waar je ‘Elon Time’ kunt omrekenen in een meer realistische verwachting: ongeveer drie keer zoveel. Ruimtevaartexpert Laan beaamt dat: “We staan echt niet over een paar jaar op Mars.”
Laan heeft, en hij is niet de enige, een rekensommetje gemaakt: hoeveel Starships zijn er nodig om astronauten naar Mars te brengen, op het oppervlak te zetten en te laten terugkeren? “Ik kwam uit op enkele tientallen. Want je moet bijtanken onderweg.” Er wordt al veel methaan verbruikt tijdens de lancering.
Alleen al om één Starship op weg naar Mars te krijgen, zijn volgens de berekening tien Starships nodig, en om het vehikel te laten landen en terug te laten keren nog meer. “Op Mars is geen tankstation. Ze gaan ervan uit dat Starship zijn eigen brandstof gaat genereren uit de Mars-atmosfeer, maar of dat lukt is niet aangetoond.”
Ook moeten er voorraden en een reactor mee om de astronauten in leven te houden. “Een logistieke nachtmerrie”, verwacht de ruimtevaartingenieur.
Al met al is een Marslanding rond 2040 realistischer, zegt Laan. “En als deze Flight 9 niet lukt, wat is dan het plan? Dan moeten ze echt terug naar de tekentafel.”
Tegelijkertijd speelt er nog iets: Starship is ook geselecteerd als maanlander. Nog dit decennium moeten er ook astronauten naar de maan. NASA voelt daarbij de hete adem van China in zijn nek, dat soortgelijke plannen heeft.
Musk maakt er, net als president Trump, geen geheim van het liefst van het hele Artemis-maanprogramma af te willen. Alle ballen moeten op Mars. Het ISS mag wat Musk betreft eerder met pensioen en ook de Gateway, een internationaal ruimtestation bij de maan, ziet hij niet zitten. Laan acht het niet onmogelijk dat de Amerikanen eruit stappen. “Ze zijn ook uit het klimaatakkoord van Parijs gestapt, en de Wereldgezondheidsorganisatie.”
Technisch superding
Het is overigens de vraag hoe geschikt Starship is als maanlander. “Zo’n ruim 50 meter hoog gevaarte. Ga je dat ding op de maan neerzetten? Technisch gezien is het een superding. Maar vooral goed om heel zware vracht in een lage aardbaan te brengen.”
Artemis Westenberg, medeoprichter van Explore Mars, een wereldwijde beweging die – net als Musk – mensen op Mars wil, snapt alle kritiek. Maar uiteindelijk zal overal een oplossing voor worden gevonden, verwacht ze. “Er zijn echt wel een paar dingen waar nog goed naar gekeken moet worden. “Je moet sowieso zorgen dat er al een volgetankte raket staat waarmee ze ook weer terug kunnen.”
Het wordt zeker geen gezellige trip, waarschuwt ze. “De eerste mensen die naar de Noord- en Zuidpool trokken, deden iets heel gevaarlijks. Dat doen deze mensen straks ook. Aan de andere kant: als het lukt en je kunt daar onderzoek doen en vervolgens terugkomen, dan zijn er astronauten die dat risico wel willen nemen.”