Begin dertig en uitgezaaide longkanker. Die diagnose kreeg Freek Rikkerink (32) van Suzan & Freek deze week van zijn arts te horen, maakte het duo gisteren bekend. Door de uitzaaiingen is er geen kans op genezing.

Volgens longarts Robin Cornelissen van het Erasmus MC komt het zelden voor dat mensen op zo’n jonge leeftijd longkanker krijgen. Van de circa 14.000 patiënten met longkanker is naar schatting 1 procent jonger dan 35, zegt Cornelissen, die ook de onlangs overleden Eva Hermans-Kroot behandelde.

Bij die patiënten heeft longkanker meestal niets met roken te maken. “Je hebt echt een tijd lang blootstelling nodig voor je kans om longkanker te krijgen echt hoger wordt.” Ook Freek rookte niet. Hij was juist zeer sportief en fit: in 2023 liep hij in Berlijn de marathon zelfs binnen de drie uur.

“Luchtvervuiling en blootstelling aan andere kankerverwekkende stoffen kunnen een rol spelen. Maar voor een deel is het ook pech. Je deelt cellen in je lichaam en dat kan gewoon fout gaan.”

‘Je long heeft geen gevoel’

Longkanker wordt vaak pas laat ontdekt, omdat het relatief laat klachten geeft. “Je long heeft geen gevoel, je wordt niet benauwd want je kunt prima op één long leven”, zegt Cornelissen.

“Je longen hebben een enorme overcapaciteit. Dus je zult het niet merken. De eerste symptomen komen door uitzaaiingen en dan ben je te laat. Genezing is dan niet echt meer mogelijk.”

Wel zijn er levensrekkende behandelingen mogelijk. Als goed onderzocht is welke genetische afwijkingen de tumor heeft, kan er een doelgerichte behandeling worden gegeven.

“Dat zijn kleine moleculen die doelgericht het groeisignaal van de tumor blokkeren. De kanker wordt dan meestal kleiner. De doelgerichte behandeling geeft vaak een goede kwaliteit van leven en jaren winst. Het kan een levensverlenging van wel vijf jaar opleveren.”

Immuuntherapie

Met immuuntherapie is die levensverwachting nog hoger, maar dat werkt meestal niet bij mensen die niet gerookt hebben. Die hebben een andere soort tumor die daar niet goed op reageert.

“Bij immuuntherapie zien we mensen die inmiddels bijna tien jaar zonder kanker rondlopen, maar we durven nog niet echt te zeggen dat ze genezen zijn. De therapie bestaat namelijk nog niet langer dan tien jaar”, aldus Cornelissen.

Screening

Op longkanker wordt in Nederland nu niet gescreend, maar studies hebben volgens Cornelissen al wel aangetoond dat het een effectief middel is om longkanker op te sporen.

“In Nederland is het aan de Gezondheidsraad voorgelegd en die ziet nog haken en ogen die eerst nog verder moeten worden uitgewerkt. Dat gaat waarschijnlijk nog jaren duren. Het gaat dan alleen om het screenen van ouderen en van mensen die een hoog risico op kanker hebben. Dus iemand als Freek zou dan ook buiten die screening zijn gevallen.”

Door Haluk