In Moskou moesten vandaag de vliegvelden sluiten in verband met een Oekraïense droneaanval. Die was waarschijnlijk het antwoord op de recente massale luchtaanvallen op Kyiv en andere Oekraïense steden.
Afgelopen weekend heeft Rusland honderden drones en raketten op heel Oekraïne afgevuurd, de aanval van zaterdagnacht was de grootste luchtaanval op Oekraïne in weken. Alleen al zondag kwamen bij die aanvallen zeker veertien Oekraïense burgers om het leven, veel meer raakten er gewond.
En dat terwijl Rusland en Oekraïne zich voorbereiden op onderhandelingen over een staakt-het-vuren, nadat eerdere gesprekken in Istanbul op niets waren uitgelopen. Dat Rusland uitgerekend nu kiest voor escalatie laat de ware intentie van Poetin zien, zegt Oekraïnekenner Bob Deen: “Poetin heeft geen belang bij een snel einde aan de oorlog.”
Knettergek
De aanvallen van dit weekend waren zo groot dat ze zelfs voor de Amerikaanse president Trump aanleiding waren om flink uit te halen naar Poetin. ‘Hij is KNETTERGEK geworden’, schreef Trump op zijn eigen Truth Social. Een paar dagen voor de aanvallen hadden de twee wereldleiders nog een ruim twee uur durend telefoongesprek met elkaar. Dat gesprek noemde Trump toen ‘erg goed’.
“Trump en Poetin kijken hier verschillend naar”, zegt Oost-Europa-deskundige Bob Deen van het instituut Clingendael. “Trump dacht dat hij met Poetin snel afspraken zou kunnen maken, terwijl de eisen van Rusland nu veel hoger liggen dan gedacht.”
De aanvallen van afgelopen weekend waren voor EU-buitenlandchef Kaja Kallas aanleiding om op te roepen tot nieuwe sancties tegen Rusland. Trump lijkt daar voorlopig nog niets over te willen horen.
Uitputtingsslag
Het is die terughoudendheid van Trump die de Russische president sterkt om Oekraïne steeds harder aan te vallen. “Ik denk dat Poetin nu veel zelfvertrouwen heeft, hij denkt dat hij aan de winnende hand is”, zegt Deen. “Dus om te stoppen met vechten zal Rusland verregaande concessies eisen van Oekraïne en de VS. Dat zie ik voorlopig nog niet gebeuren.”
Met deze nieuwe luchtaanvallen wil Rusland de druk op Oekraïne dan ook maximaal opvoeren: “De strategie is om Oekraïne uit te putten, door grondaanvallen maar ook door continue luchtaanvallen door het hele land. Daardoor blijft de onzekerheid, komen investeringen niet op gang. Zo probeert Poetin de Oekraïners op de knieën te dwingen.”
Zonder uitzicht op serieuze onderhandelingen over een staakt-het-vuren is het de vraag hoe de toekomst er voor Oekraïne uitziet. President Zelensky reisde vandaag opnieuw af naar Berlijn om met bondskanselier Merz te praten over steun. Die zei deze week geen limiet meer te stellen aan het gebruik van langeafstandsraketten. Vandaag liet Merz weten Oekraïne te gaan helpen om zelf langeafstandswapens te produceren.
Die Europese steun blijft voor Oekraïne cruciaal. “We weten dat de Amerikaanse steunpakketten een keer gaan stoppen”, zegt Deen. “De EU zal veel moeten doen om in dat gat te springen, maar het is de vraag of dat genoeg is.”
Maar dat betekent niet dat Rusland onaantastbaar is. “De sancties tegen Rusland en de langdurige Russische oorlogseconomie richten wel degelijk schade aan”, legt Deen uit. Maar voorlopig lijkt Poetin te blijven gokken op een oorlog van de lange adem: “Hij denkt dat hij het langer vol kan houden dan Oekraïne.”