De Amerikaanse politiecommissaris Bernie Kerik is op 69-jarige leeftijd overleden. Hij werd wereldberoemd als het gezicht van de New Yorkse politie tijdens 9/11, maar raakte later in opspraak door corruptie.
Kerik stond die dag in 2001 te douchen op het moment dat het eerste vliegtuig een toren van het World Trade Center binnenvloog. Omdat het hoofdkantoor van politie vlak bij het complex was, was Kerik in enkele minuten ter plaatse. Precies op tijd om het tweede vliegtuig te zien crashen; hij werd bijna geraakt door vallend puin.
“We zagen steeds iets uit de ramen van de bovenste verdiepingen vallen. Het duurde even voordat ik doorhad dat het mensen waren die sprongen”, zegt hij over een beeld dat hem bijbleef van die dag. “Sommigen hielden elkaar vast op het moment van hun sprong.”
Chaos
Keriks eerste prioriteit die dag was het opzetten van een commandopost. De noodbunker van politie was gevestigd in het WTC-complex en daardoor onbereikbaar. Tegen het eind van de dag was het hele gebouw ingestort.
Een tweede plek die hij samen met burgemeester Giuliani opzocht moesten ze ontruimen toen de torens instortten. Op zoek naar veiligheid in de onoverzichtelijke catacomben van het complex waren zij en hun team bijna een half uur van de radar.
De belangrijkste taak van Kerik die dag was de chaos binnen de NYPD het hoofd bieden. 23 agenten bleken te zijn omgekomen, communicatielijnen waren grotendeels overbelast. Om genoeg politie te kunnen inzetten liet hij tienduizend rechercheurs en andere agenten uit bijzondere diensten aanrukken.
‘De hel’
Kerik keerde aan het einde van de dag terug naar Ground Zero, de plek waar de Twin Towers hadden gestaan. “Het was een oorlogsgebied”, zag hij. “De torens waren een puinveld, er was geen gebouw meer in te herkennen. De gebouwen eromheen zagen eruit alsof zij waren aangevallen.”
“Het was wat ik me bij de hel zou voorstellen.”
Kerik zou in de dagen erna regelmatig aan de zijde van Giuliani te zien zijn bij persconferenties. Ook leidde hij president Bush rond toen die de rampplek gezocht. De kaalgeschoren, afgetrainde commissaris zou het zinnebeeld worden van de vastberaden, onverzettelijke New Yorker: aangedaan, maar niet uit het veld geslagen.
Opmerkelijke carrière
De wereld leerde een man kennen met een opmerkelijke achtergrond. In 1955 geboren in Newark, zoon van een prostituee die enkele jaren later zou worden vermoord. Hij had als schoolverlater een opmerkelijke carrière, van marechaussee bij het Amerikaanse leger in Zuid-Korea tot beveiliger in Saudi-Arabië en bodyguard van Rudy Giuliani.
Als New Yorkse wetshandhaver leidde hij de jaren 90 het gevangenissysteem van de stad en werkte als wijkagent op Times Square. In 2000 werd hij commissaris, een omstreden benoeming vanwege zijn gebrek aan diploma’s.
Na zijn tijd bij de NYPD werd hij door president Bush gevraagd het ministerie van Binnenlandse Veiligheid te leiden, maar Kerik trok zijn nominatie in toen bleek dat hij een illegale immigrant in dienst had gehad. Later volgden nog andere beschuldigingen, van belastingontduiking en andere corruptie tot banden met maffiamaatjes.
Boetes en cel
De gevallen held moest honderdduizenden dollars aan boetes betalen en kreeg een gevangenisstraf van drie jaar. President Trump, zelf een New Yorker, zou hem naderhand gratie verlenen. Kerik zou enorm loyaal blijven aan Trump en verdedigde diens onterechte claims van verkiezingsfraude.
Kerik zelf keek in een interview in 2005 tevreden terug op zijn meanderende pad. “Ik heb grote fouten gemaakt en daar moet je uiteindelijk voor boeten. Ik had te weinig aandacht voor ethische onderwerpen. Maar toch denk ik dat de successen van mijn 30-jarige carrière zwaarder wegen dan de inschattingsfouten.”
Waaraan Kerik is overleden, is niet bekendgemaakt. In een overlijdensbericht van FBI-directeur Patel staat alleen dat hij ziek was, maar dat een privézaak vond. Eerder overleden andere hulpverleners al aan de gevolgen van het giftige stof die ze op 9/11 inademden, maar er is niet gezegd of dat bij Kerik ook het geval was.
Giuliani reageerde in tranen op Keriks dood. “Hij was als een broer. Ik ben een beter man geworden omdat ik Bernie kende. Hij was een moediger en sterker man dan ik.”