Vogels broedden aanzienlijk vroeger in het arctisch gebied dan eerder werd aangenomen. Dat concluderen paleontologen van de Amerikaanse universiteit van Alaska Fairbanks op basis van vijftig fossielen van onder meer kuikens.
De wetenschappers stellen met hun studie, die deze week werd gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Science, dat vogels zo’n 73 miljoen jaar geleden al aanwezig waren in het Noordpoolgebied. Daarmee leefden ze daar dus gelijktijdig met dinosaurussen.
Eerder stond het oudste bewijs van vogels in het arctisch gebied op 47 miljoen jaar geleden, toen dinosaurussen al waren uitgestorven. Volgens de onderzoekers is het zeldzaam om fossielen van vogels uit het Krijt (145 tot 66 miljoen jaar geleden) te vinden.
Lang voordat dergelijke botten van prehistorische vogels fossiliseren, zijn ze vaak al verdwenen: ze zijn klein en kwetsbaar. De kleinste stukjes fossiel waarmee de paleontologen werkten, waren dan ook 2 millimeter groot.
De minuscule vogelbotten werden verkregen door Krijt-afgravingen in het lab te zeven, waarna ze werden gescand en vele malen uitvergroot met moderne technologie. Vervolgens werden ze geanalyseerd. De wetenschappers ontdekten zo meerdere soorten, die waarschijnlijk leken op eenden, meeuwen en ganzen.
Tijdens het Krijt was het aanzienlijk warmer op aarde, en dus ook in het Noordpoolgebied. Dat neemt volgens de onderzoekers niet weg dat het voor dieren een lastig gebied was om te overleven, onder meer vanwege de maandenlange duisternis.
Ze bestempelen hun vondst dan ook als bijzonder. “En om dan ook nog eens fossielen van kuikens te vinden, is bijna ongehoord”, zegt hoofdonderzoeker Lauren Wilson in een persbericht. “Vogels bestaan zeker 150 miljoen jaar en de helft van die tijd waren ze dus al aan het broeden in het arctisch gebied.”
Verder zoeken
Pat Druckenmiller, een collega-onderzoeker van Wilson, onderstreept dat het Noordpoolgebied tegenwoordig als kraamkamer voor moderne vogels wordt gezien. “Het is dan best cool om migrerende vogels hier te zien in Alaska, en te bedenken dat ze dit dus al 73 miljoen jaar doen.”
De paleontologen voerden hun onderzoek uit op een bekende fossielenvindplek in het noorden van de Amerikaanse staat Alaska. Daar werd voorheen vooral gezocht naar dinobotten.
Als het aan Druckenmiller ligt, blijft er op die plek gezocht worden naar vogelfossielen. Hij hoopt uiteindelijk op een zo compleet mogelijk skelet, zodat vastgesteld kan worden in hoeverre ze bijvoorbeeld zijn gerelateerd aan moderne vogels.