De Rotterdamse arts Salih el Saddy is weer terug in Nederland nadat hij een maand in een ziekenhuis in Gaza heeft gewerkt. Hij zag naar eigen zeggen onbeschrijflijk leed maar noemt afgelopen maand tegelijkertijd de mooiste maand van zijn leven. “Fysiek ben ik wel geland, maar mentaal nog niet”, zegt hij tegen de regionale omroep Rijnmond.
Werken in een oorlogsgebied brengt veel uitdagingen met zich mee, vertelt de cosmetisch arts. “Een dag kun je niet plannen. Dat komt omdat je om de paar uur geconfronteerd wordt met massa’s slachtoffers die een spoedreis hebben gemaakt na een bombardement.”
El Saddy werkt wekenlang in een kliniek met twee operatiekamers. “Er staat een hele rij op de gang naar de operatiekamers toe. Vol met patiënten die op de grond liggen en het uitschreeuwen van de pijn. En waarbij de familie letterlijk zakken bloed vasthoudt om die patiënt in leven te houden.” Vanwege een tekort aan pijnstiller klinkt er vaak geschreeuw uit de operatiekamers. In de rij kan niet iedereen op tijd geholpen worden. “Niet onregelmatig overlijden de wachtende patiënten”, zegt hij.
Elke ochtend wordt er een planning gemaakt voor operaties, maar aan die planning kon hij zich zelden houden. “Ik heb al vaak meegemaakt dat er tijdens een operatie ineens patiënten binnenkomen die direct geopereerd moeten worden, anders sterven ze. Dan ben je al bezig, je bent je schroeven, pennen of plaat in iemand aan het plaatsen en er wordt gezegd: ‘je moet nu stoppen, je kamer is nodig’.”
Hulpmiddelen
Het medisch personeel in Gaza staat vaak voor zware opgaven, vertelt El Saddy. “Als er een kind binnenkomt dat met spoed geopereerd moet worden terwijl er al iemand is die bijna doodgaat en al twee uur aan het wachten is, voor wie kies je dan? Het is heel moeilijk om zo’n keuze te maken.”
Ook het gebrek aan hulpmiddelen is een groot probleem. De invoer van medische benodigdheden, water en voedsel wordt al maanden door Israël geblokkeerd. “Alles wat nu wordt gebruikt, is over datum of wordt gesteriliseerd om opnieuw te gebruiken”, zegt Salih el Saddy.
Bevestiging
Afgelopen weekend is hij door een grote groep mensen ontvangen op Schiphol. Dat waren niet alleen vrienden en familie. “Ook mensen die ik helemaal niet ken. Het voelde heel goed. Dat geeft alleen maar de bevestiging dat mensen staan achter wat je hebt gedaan.”
Het ontvangstcomité op Schiphol:
Hij heeft naar eigen zeggen nog niet de kans gehad om alles een plek te geven. “Je gaat van het ene moment naar het andere moment. Het gaat zo achter elkaar door dat je in de tussentijd geen tijd hebt om alles te verwerken.” Alles herinnert hem aan Gaza, zegt hij. Ook alledaagse zaken zoals eten. “Je doet het maar en het heeft smaak, maar je krijgt niet meer dat lekkere gevoel van: ik eet nu iets lekkers.”
El Saddy ging met onbetaald verlof om naar het oorlogsgebied te kunnen. Ondanks al het leed dat hij zag, het gebrek aan slaap en de traumatische ervaringen, noemt hij de afgelopen maand de mooiste maand van zijn leven. “Omdat ik zoveel voor die mensen heb kunnen betekenen. De voldoening die ik daaruit heb gehaald, is vele maanden groter en belangrijker dan het verdriet en de tragedie die ik heb gezien. Psychisch ben ik tien jaar ouder geworden maar voor de rest heb ik veel goede dingen kunnen doen.”
Hij bouwt zijn normale leven in Nederland langzaam op. Weer volledig aan het werk gaan in Nederland, zal tijd nodig hebben. “Ik probeer wel weer wat te doen en mijn dagelijkse routine op te pakken. Dus ik ga weer sporten en ik ga morgen vrienden opzoeken.” Of hij teruggaat naar Gaza, weet hij nog niet. “Ik denk daar oprecht elke dag aan. Ik hoop dat het kan en mag, als de situatie het weer toelaat.”