Het kabinet Schoof is gevallen omdat er bij één van de coalitiepartijen, de PVV, de wil ontbrak. “Dan kun je niet met elkaar verder”, zei Schoof op een korte persconferentie na de ingelaste ministerraad in het Catshuis.
De bewindslieden van de PVV dienen allemaal hun ontslag in, de andere ministers en staatssecretarissen blijven demissionair aan om de lopende zaken af te handelen totdat er een nieuw kabinet is. Ook de premier zelf blijft demissionair aan.
Schoof noemde de stap van PVV-leider Wilders om zijn steun aan het kabinet in te trekken “onnodig en onverantwoord”, omdat ons land volgens hem voor grote uitdagingen staat. “Op het gebied van veiligheid en economie in een snel veranderende wereld. Maar ook voor boeren en tuinders en voor grip op migratie.”
Toch verwijt hij Wilders of de andere partijen niets. “Ik betreur het wel. Het had niet zo gehoeven.”
Nederland een dienst bewijzen
Schoof zei elf maanden geleden ‘ja’ op de vraag of hij premier wilde worden. “Omdat ik ervan overtuigd was dat ik een bijdrage kon leveren aan het oplossen van de problemen van ons land. Ik denk dat ik dat nog steeds kan”, zei hij.
Het demissionaire kabinet zal volgens hem “alles doen om de besluiten te nemen die nodig zijn. Ook demissionair denk ik dat we Nederland een dienst kunnen bewijzen”, aldus Schoof, die daarna naar koning Willem-Alexander op Paleis Huis ten Bosch ging.
Bekijk hier de verklaring van Schoof:
Ook de vicepremiers stonden na afloop de pers te woord. Volgens PVV’er Agema was de sfeer in het kabinet altijd goed. “Maar op één onderwerp lukte het niet: asiel.”
Asiel belangrijk voor PVV-kiezers
Ze was zelf met hart en ziel minister van Volksgezondheid en had bijna een akkoord gesloten met de sector over het betaalbaar houden van de zorg. Dat ze daar nu mee moet stoppen vindt ze erg. “Maar ik kan niet anders. Ik ben deel van het grotere geheel, en asiel is voor de kiezers van mijn partij nou eenmaal belangrijk.”
Ze weet nog niet of ze nu weer zal terugkeren in de Tweede Kamer voor de PVV. “Ik heb me al langer voorgenomen om het eens een paar weken wat rustiger aan te doen. Dat ga ik eerst maar eens doen.”
‘Wilders verraadt Nederland’
BBB-vicepremier Keijzer is “een beetje verdrietig”. Zij legt de schuld heel duidelijk wel bij de PVV. “Ik vind dat Geert Wilders Nederland verraadt. Hij heeft uiteindelijk zichzelf op nummer 1 gezet, in plaats van Nederland.”
“Dit was dé kans om nu eindelijk iets te doen aan migratie, wonen, stikstof en het tegengaan van moslimextremisme, ook niet onbelangrijk.” Ze vraagt zich af of het Wilders “te heet onder de voeten werd”. Hij verwachtte volgens Keijzer dat de anderen “bij het kruisje zouden tekenen”. “Nou, welkom in de wereld. Zo werkt het niet in een democratie.”
Voorafgaand aan de ministerraad klonken er ook al harde woorden. VVD-minister Van Weel van Justitie toonde zich boos en teleurgesteld over de stap van de leider van de grootste partij: “Het is compleet onnodig. Dit lijkt vooropgezet spel, alsof hij de verantwoordelijkheid niet meer wilde dragen.”
Vanochtend stapte de PVV uit de coalitie met VVD, NSC en BBB, omdat die partijen volgens hem niet wilden tekenen voor de aanvullende asielplannen van Wilders. De vier coalitiepartijen kwamen vanmorgen bij elkaar, nadat ze gisteravond ook hadden overlegd over het tienpuntenplan van Wilders voor een strenger asielbeleid.
Hij wilde zijn plan toevoegen aan het hoofdlijnenakkoord van de coalitie, maar de andere partijen voelden daar niets voor. Volgens hen hoeft dat akkoord helemaal niet opengebroken te worden en kon Wilders zijn eigen asielminister Faber de plannen gewoon laten uitwerken.