Van “een ongemakkelijke regeringscoalitie” tot “politieke onzekerheid tot minstens het einde van het jaar”: buitenlandse media hebben vandaag uitgebreid aandacht besteed aan de val van het kabinet-Schoof en de PVV die uit de coalitie stapte.
The New York Times citeert Janka Stoker, hoogleraar leiderschap en organisatieverandering aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zij noemt de samenwerking tussen de vier coalitiepartijen een verstandshuwelijk. De vier partijen hadden een “comfortabele” meerderheid in de Tweede Kamer. “Maar als teken van hoe ongemakkelijk hun samenwerking was, spraken de partijen af om geen van hun eigen leiders tot premier te benoemen”, zo is te lezen in de NYT.
Het Duitse blad Die Zeit schrijft dat de vierpartijencoalitie van meet af aan wankel was. Nederland verkeert nu in een diepe politieke impasse, “slechts drie weken voor een belangrijke Navo-top in Den Haag, waarbij de regering als gastheer optreedt”. VVD-leider Yesilgöz zei vanochtend dat Nederland “voor schut staat” als gastland van de top.
‘Politieke chaos’: dit is hoe buitenlandse media over de val van het kabinet hebben bericht:
De Britse omroep BBC schrijft dat de Nederlandse pers niet verrast is door de val van het kabinet, dat vanaf het begin al wankelde. “Het besluit van Wilders heeft een einde gemaakt aan een ongemakkelijke regeringscoalitie die in juli 2024 werd gevormd na maanden van politiek getouwtrek na verkiezingen het jaar daarvoor.”
De BBC citeert Armida van Rij, onderzoeker van Chatham House, een Britse denktank die onafhankelijk onderzoek doet naar internationale vraagstukken. Volgens haar stuurde Wilders bewust aan op de val van het kabinet, omdat het vertrouwen in zijn partij in de peilingen blijft afnemen.
Ook The Guardian ziet dat de PVV sinds de verrassende grote verkiezingsoverwinning in november 2023 aanzienlijk aan steun onder kiezers heeft verloren. In de peilingen schommelt de partij rond de 20 procent, ongeveer gelijk aan PvdA-Groenlinks, de grootste oppositiefractie en de op een na grootste partij in de Tweede Kamer.
Wilders’ aankondiging volgde op een korte bijeenkomst van de toch al verdeelde en wankele coalitie, schrijft The Guardian. “Het is niet de eerste keer dat Wilders – een polemist die is veroordeeld voor groepsdiscriminatie – de macht de rug toekeert. “Hij bracht jaren door in de oppositie en wist pas een coalitieakkoord te sluiten nadat hij zijn pogingen om premier te worden had opgegeven.”
Zo steunde Wilders in 2010 het minderheidskabinet van Mark Rutte, maar stapte hij al na anderhalf jaar uit de gedoogconstructie vanwege onenigheid over bezuinigingen. “Je weet dat als je met Wilders in een coalitie werkt het niet goed zal gaan”, zei D66-lijsttrekker Rob Jetten. “Als het vandaag niet was gebeurd, was het ergens in de komende weken gebeurd.”
Ambities bleven onvervuld
“Het vertrek dompelt de vijfde economie van de EU in een periode van politieke onzekerheid”, schrijft de Franse krant Le Monde. PVV, VVD, NSC en BBB spraken ongeveer een jaar geleden in het coalitieakkoord af om “het strengste asielbeleid ooit” te voeren. ” Maar de vergaande ambities van Wilders bleven onvervuld”, aldus de krant.
De Italiaanse krant La Repubblica schrijft dat Wilders’ beslissing om de coalitie te laten vallen de politieke instabiliteit in Nederland vergroot. Volgens de Spaanse krant El País komt Wilders’ besluit om de coalitie op te blazen op een moment van internationale spanningen.
Persbureau Reuters meldt dat de verkiezingen niet eerder dan voor oktober zullen plaatsvinden. “Ook zal de val waarschijnlijk leiden tot vertraging van de beslissing over een verhoging van de defensie-uitgaven.”
Ook The New York Times meldt dat er nog geen verkiezingsdatum is. “Het is onwaarschijnlijk dat ze vóór oktober zouden plaatsvinden, waardoor het land minstens de rest van het jaar in politieke onzekerheid verkeert.”
Veel aandacht bij zuiderburen
De Belgische omroep VRT hield de hele dag een liveblog bij over de val van het kabinet. Volgens de omroep zullen de verkiezingen waarschijnlijk pas in oktober of november plaatsvinden, omdat de zomervakantie en de zomerreces verkiezingen in de weg zitten.
Volgens VRT-journalist Ivan Ollevier heeft Wilders de regeringscoalitie opgeblazen om zo de onderwerpen asiel en migratie weer op de politieke agenda te zetten. “Dat thema, waarmee zijn partij groot is geworden, was wat weggedeemsterd de voorbije maanden. Het publieke debat ging vooral over Gaza en defensie.”
Volgens de journalist is asiel en migratie een kernthema van de PVV. “Met het kernthema hoopt hij weer naar de kiezer te trekken.”