İtalyanlar, AB dışındaki ülkelerden gelip İtalya’da yaşayan yabancıların vatandaşlık alması için gereken 10 yıl kesintisiz ikamet şartının 5 yıla düşürülmesi talebi için oy vermeye başladı.
İtalya’da yabancıların vatandaşlık almasını düzenleyen yasada ikamet şartının hafifleştirilmesi ile işçi haklarındaki bazı düzenlemelerde değişiklik talebi için gidilen referandumda oy kullanma işlemi başladı. İçişleri Bakanlığının verilerine göre referandumda, ülkede kayıtlı 51,3 milyon seçmeni ilgilendiren, iki farklı konuda toplam 5 soru oylanacak. Yerel saatle 07.00’de (TSİ 08.00) başlayan oy verme işlemi, bugün ve yarın olmak üzere 2 gün sürecek. İTALYANLAR NEYİ OYLAYACAK? Referandumda, halka sorulacak farklı renk oy pusulalarında 5 soru bulunuyor. Bunlardan en çok öne çıkanı ise yabancıların vatandaşlık almasını düzenleyen yasaya yönelik soru. Muhalefet ve sivil toplum kuruluşlarının geçen yıl topladığı ve Anayasa Mahkemesinin de kabul ettiği 600 binden fazla imza neticesinde, 1992 tarihli yabancıların İtalyan vatandaşlığı almasına yönelik yasada değişiklik talep ediliyor. Buna göre, Avrupa Birliği (AB) dışındaki ülkelerden gelip İtalya’da yaşayan yabancıların vatandaşlık alması için gereken koşullardan biri olan 10 yıl kesintisiz ikamet etme şartındaki sürenin 5 yıla düşürülmesi talebi oylanıyor. Halk oylamasında bu soruya “Evet” yanıtı çıkarsa söz konusu süre şartı 5 yıla inecek. Bunun yaklaşık 2,5 milyon yabancı kökenlinin İtalyan vatandaşlığına başvurmasının önünü açabileceği basına yansıdı.
HAKSIZ İŞTEN ÇIKARMALAR DA LİSTEDE Bugünkü referandumda oylanacak diğer 4 soru ise işçi haklarına ilişkin düzenlemeleri ilgilendiriyor. Bu sorular, haksız işten çıkarmalara karşı yeniden işe iade zorunluluğunun geri getirilip getirilmemesini, 16 kişiden az çalışanı olan küçük işletmelerde işten çıkarma tazminat limitlerinin esnetilip esnetilmemesini, belirli süreli sözleşmelerin yaygınlaştırılmasının sınırlandırılıp sınırlandırılmamasını ve de alt yüklenicilerde iş güvenliği sorumluluğunu artırmak ile iş kazalarında müteahhitlerin sorumluluğunun genişletilip genişletilmemesini içeriyor. Referandumda bu 4 soru için “Evet” yanıtı çıkarsa iş gücü piyasasını düzenleyen ve 2015’te çıkan “Jobs Act” adıyla anılan kanunun reformları geri çevrilmiş olacak. KATILIM SAYISI KRİTİK ÖNEMDE İtalyan yasalarına göre, mevcut yürürlükteki bir yasanın kaldırılması ya da bazı şartlarının değiştirilmesine yönelik yapılan referandumların sonucu ne olursa olsun geçerli olabilmesi katılım şartına dayanıyor. Buna göre, bugün ve yarın yapılacak oylamada referanduma katılım yüzde 50+1 oy olamazsa halk oylaması geçersiz sayılacak. Oylamaya katılım yüzde 50+1 seçmen olursa, referandum geçerli olacak ve “Evet” ya da “Hayır” yanıtlarından çoğunlukta olanı kazanmış olacak.