İsrail İran’ın nükleer silah edinme yolunda “geri dönülmez noktaya” yaklaştığını savunsa da ABD istihbaratı İran’ın aktif olarak nükleer silah edinmeye çalışmadığını, öyle olsa bile bunun yıllar alacağını ortaya koydu.
İsrail, cuma günü İran’a kapsamlı bir saldırı başlattığında Tahran’ın nükleer silah edinme çaba ve çalışmalarında “geri dönülmez noktaya hızla yaklaştığını” ve bunu engellemek için saldırı düzenlediklerini ileri sürmüş olsa da ABD istihbaratı durumun farklı olduğunu ortaya koydu. CNN International haber sitesinin haberine göre, ABD istihbaratı, İran’ın nükleer çalışmaları konusunda farklı bir sonuca vardı. Buna göre, İran aktif bir şekilde nükleer silah yapma peşinde değildi. Aynı değerlendirmeye göre, İran’ın bunun gibi bir silahı üretmesi ve seçtiği bir noktayı böyle bir silahla hedef alması için 3 yıla kadar zaman gerekiyor. “SADECE BİRKAÇ AY SEKTEYE UĞRATTI” Söz konusu istihbarat değerlendirmesi konusunda bilgi sahibi dört kaynaktan biri, CNN’e yaptığı açıklamada, İsrail’in günlerdir devam eden saldırılarının İran’ın nükleer programını sadece birkaç ay sekteye uğratabildiğini anlattı. Buna göre, İsrail Natanz’daki tesise zarar verse de İran’ın “nükleer kalbi” olarak da bilinen Fordo “el değmemiş” durumda. Savunma uzmanlarına göre de İsrail’in belirli ABD silahları ve hava desteği olmadan Fordo’ya zarar verme kapasitesi bulunmuyor. Trump ve selefi Joe Biden’ın dönemlerinde Ortadoğu’da üst düzey diplomat olarak görev almış olan Brett McGurk, “İsrail bu nükleer tesislerin üzerinde uçabilir, onları işlemez hale getirebilir. Ama onları gerçekten parça parça etmek istiyorsa bu ya ABD’nin askeri saldırısıyla ya anlaşma ile olur” dedi. MART AYINDAN BU YANA NE DEĞİŞTİ? CNN’e konuşan kaynaklardan biri, ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı’nın (CENTCOM), İsrail’in son saldırısı öncesinde, İran’ın bu amaca doğru hızla ilerlemesi halinde kullanılabilir bir nükleer silahı daha hızlı elde edebileceğini bildirdiğini anlattı. Öte yandan, ABD’li ordu ve istihbarat yetkilileri, aralarında bilgi paylaşımı olsa da uzun zamandır İran’ın nükleer programı ile ilgili bilgileri nasıl yorumladıkları konusunda ayrı düşüyor. Trump yönetiminde Ulusal İstihbarat Direktörü olarak görev yapan Tulsi Gabbard, mart ayında verdiği ifadede, ABD istihbarat çevrelerinin değerlendirmesine atıfla, ”İran’ın nükleer silah inşa etmediğini ve İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’in 2003 yılında askıya aldığı nükleer silah programı için yeniden onay vermediğini” söylemişti. Netanyahu’ya pazar günü Fox News haber kanalına verdiği röportajda, İsrail’in istihbaratının neden Gabbard’ın Kongre’de verdiği ifadeden farklı olduğu, mart ayından bu yana bir şeyin değişip değişmediği sorulmuştu. Netanyahu ise bu soruya yanıtında, “Aldığımız ve ABD ile paylaştığımız istihbarat kesinlikle açık ve net: Uranyumu silah haline getirmek için gizli bir planla çalışıyorlar. Çok hızlı bir şekilde ilerliyorlar” iddiasında bulunmuştu. “ARTIK BUNU YAPACAK KAPASİTEYE SAHİP OLMAYABİLİRLER” Öte yandan, ABD istihbarat yetkilileri ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) de bu esnada İsrail’in İran’ın nükleer altyapısına verdiği zararı tespit etmeye çalışıyor. İsrail’in saldırılarının ise İran’ın şu ana kadar yaptığı düşünülmeyen bir şeyi yaparak nükleer silahlanmaya gitmesinden endişe ediliyor. CNN’e konuşan kaynaklardan biri, “İran çalkalanıyor. Artık bunu yapacak kapasiteye ya da uzmanlığa sahip olduklarından emin değilim” diye konuştu.