ABD Savunma Bakanlığı, 40 yılı aşkın süredir kasırgaları ve deniz buzlarını izleyen uyduları devre dışı bırakacak. Bilim insanları, bu kararın tahmin kalitesini düşüreceği ve iklim gözlemlerinde geri dönüşü zor bir boşluk yaratacağı uyarısında bulunuyor.
ABD Savunma Bakanlığı, kritik atmosferik veri toplama programını haziran sonunda durduracak. Bilim insanları “on yıllık gerileme” yaşanabilir uyarısı yapıyor. ABD Savunma Bakanlığı, haziran ayı sonunda kritik bir atmosferik veri toplama programını durduracak. The Guardian’a konuşan bilim insanları, bu kararın özellikle kasırga tahminlerinde “on yıllık bir gerilemeye” yol açabileceğini söylüyor. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi (NOAA), çarşamba günü bilim insanlarına gönderdiği mesajda, “son hizmet değişiklikleri nedeniyle” Savunma Meteoroloji Uydu Programı’nın (DMSP), 30 Haziran 2025’e kadar tüm veri alım, işleme ve dağıtım faaliyetlerini durduracağını bildirdi.
“BAŞKA BİR ABD PROGRAMI YOK” Dünya genelinde günde iki kez çok yüksek çözünürlükle haritalama yapabilen DMSP uyduları, özellikle Arktik deniz buzu ve kasırga gelişimini izlemek için eşsiz bir kaynak sağlıyordu. DMSP ile NOAA ortaklığı sayesinde bu veriler kamuya açık hale geliyordu. NOAA, yapılan değişikliklerin tahmin kalitesini etkilemeyeceğini öne sürdü. Ancak birçok bilim insanı, DMSP’nin yerine geçebilecek başka bir ABD programının bulunmadığını söylüyor. Florida Eyalet Üniversitesi’nde kasırga araştırmacısı olan Allison Wing, “Şu an biraz körüz. Bu uydular, gelişmekte olan kasırgaların içini görebilmemizi sağlıyordu – bu da tahminlerde çok kritik bir avantajdı. Artık bu elimizde olmayabilir.” diye konuştu. 40 YILDIR DENİZ BUZUNU TAKİP EDİYORDU DMSP uyduları, aynı zamanda kuzey ve güney kutuplarındaki değişimlerin takibinde eşsiz bir veri kaynağıydı. 40 yılı aşkın süredir kutuplardaki deniz buzu değişimleri kesintisiz olarak izleniyordu. Delaware Üniversitesi’nden oşinograf Carlos Moffat, Antarktika’da DMSP verilerine dayalı bir araştırma yürütüyordu ve kararı, “Bu gezegende en hızlı değişen bölgelerden bazılarını gözlemlemeyi bırakmak, resmen gözlerimizi kapamak demek.” ifadeleriyle değerlendirdi. Bilim insanları, uyduların hala normal çalıştığını ve veri toplamada teknik bir arıza olmadığını, bu nedenle veri akışının kesilmesinin bilinçli bir karar olduğunu düşünüyor. BİLİM KARŞITI BİR TUTUM MU? DMSP’nin kapatılması kararı, NOAA’nın bu yıl Donald Trump’ın “hükümette verimlilik” (DOGE) girişimi kapsamında çevre programlarında ciddi kesintilere uğramasıyla aynı döneme denk geldi. İsmini vermek istemeyen bir NOAA bilim insanı, bu kararın son dönemdeki diğer gelişmelerle birlikte değerlendirildiğinde “bilimin sistematik şekilde yok edilmesi” anlamına geldiğini söyledi. MİLYONLARCA İNSAN RİSK ALTINDA Uzmanlara göre DMSP verilerinin kesilmesi, özellikle kasırga mevsiminin yoğunlaştığı bu dönemde tahminlerin kalitesini hemen düşürecek ve kutuplardaki buzul gözlemlerinde boşluk yaratacak. NOAA’nın Ulusal Kasırga Merkezi’nden meteorolog Michael Lowry, “Bu karar mantıksız, sorumsuzca ve kasırga hattında yaşayan on milyonlarca Amerikalının hayatını riske atıyor.” diye konuştu. Savunma Bakanlığı, programın neden bu kadar ani şekilde durdurulduğuna dair net bir açıklama yapmadı.