İtalya’da terk edilmiş kasabalara hayat veren “1 euroluk ev” projeleri, bazı yerlerde milyon euroluk ekonomik hareketlilik yarattı. Projelerin soylulaştırma ve kültürel dönüşüm gibi etkileri tartışılıyor.
İtalya’nın yoksul ve göç veren bölgelerinde başlatılan “1 euroluk ev” programları, terk edilmiş ya da kullanılmayan taşınmazlara yeni bir hayat kazandırmayı amaçlıyor. Başta cazip bir fırsat gibi görünse de, bu girişimlerin aslında ekonomik darboğazdaki kasabaların dışarıdan yatırımcı ve yeni yerleşimci çekmeye yönelik gevşek planlardan ibaret olduğu kısa sürede anlaşılıyor.
BİR FİNCAN KAHVEDEN UCUZ EV Yıllar boyunca tanıtım kampanyalarıyla dikkat çeken projeler, dünya genelinde büyük ilgi gördü. Bazı kasabalar, satışa sundukları tüm mülkleri kısa sürede elden çıkardı. “Bir fincan kahveden daha ucuza mal olan ev” söylemi, uluslararası alıcıların ilgisini çekti ve İtalya’nın en ücra noktalarında dahi yeni bir yaşam umudu doğdu. BİRKAÇ YIL İÇİNDE YENİLEME ŞARTI Ancak sistemin işleyişi bazı püf noktalarını da barındırıyor. Birçok belediye, satın alınan mülklerin birkaç yıl içinde yenilenmesini şart koşuyor. Yoğun talep nedeniyle evler genellikle açık artırma yöntemiyle satılıyor ve nihai satış bedeli 1 euronun çok üzerine çıkabiliyor. Programlara dair en dikkat çekici tartışmalardan biri ise etik boyutu. Yerel halkla hiçbir bağı olmayan insanların yalnızca maddi imkanları sayesinde bu kasabalara yerleşmesi, soylulaştırma ve kültürel dönüşüm gibi endişeleri beraberinde getiriyor.
YENİ KASABALAR DA PROGRAMA KATILIYOR Tüm bu tartışmalara rağmen programlara ilgi sürüyor. Kuzey Sardunya’daki Sedini kasabası da bu trende katılmak üzere. Milano’dan yeni taşınan 60’lı yaşlarındaki Liliana Forina, kasabanın kendi “1 euroluk ev” girişimini başlatmak için hazırlık yapıldığını aktarıyor. Denize yakınlığı ve tarihi dokusuyla dikkat çeken Sedini, yeni sakinlerini bekliyor. 125 EV SATILDI, 7 MİLYON EURO KAZANILDI “1 euroluk ev” programlarının başarısına dair çoğu iddia anekdotlardan oluşsa da, bazı yerel veriler girişimlerin ekonomik potansiyeline işaret ediyor. Bu başarı örneklerinden biri Sicilya’nın ortasında yer alan yaklaşık 10 bin nüfuslu Mussomeli kasabası. 2017 yılında başlatılan kampanya kapsamında bugüne kadar 125’ten fazla ev satıldı. Belediye yetkililerine göre bu satışlar; inşaatçılar, esnaf, restoranlar ve oteller başta olmak üzere kasabanın yerel ekonomisine yaklaşık 7 milyon euroluk katkı sağladı. Kalkınma yalnızca emlak satışlarıyla sınırlı kalmadı. 2018 ve 2019 yıllarında yaklaşık 6 bin kişinin yalnızca bu evleri görmek için Mussomeli’yi ziyaret ettiği tahmin ediliyor.
Bu da bölgedeki restoranlara, otellere ve diğer hizmet sektörlerine önemli bir gelir kaynağı oluşturdu.