Kolon kanseri, tıptaki adıyla kolorektal kanser, dünya genelinde hem erkeklerde hem kadınlarda en yaygın kanser türlerinden biri olarak öne çıkıyor. Uzmanlar, bu hastalığın artık yalnızca yaşlı yetişkinleri değil, giderek daha fazla 50 yaş altındaki bireyleri etkilediğine dikkat çekiyor.
Özellikle genç yetişkinlerde görülen vaka artışı, sağlık otoritelerini harekete geçirirken, hastalığın en önemli nedenlerinden birinin beslenme alışkanlıkları olduğu vurgulanıyor.Kolon kanseri, kalın bağırsak veya rektum dokularında gelişen bir kanser türü olup genellikle polip adı verilen iyi huylu hücre kümelerinden kaynaklanıyor. Bu polipler zamanla kansere dönüşebiliyor. Erken teşhis edildiğinde tedavi başarısı oldukça yüksek olan bu hastalık, Amerika Birleşik Devletleri’nde kansere bağlı ölümlerin ikinci en yaygın nedeni olarak gösteriliyor.Gençlerde Artan Risk: Obezite ve Alkol Tüketimi Etkili
Son yıllarda yapılan araştırmalar, obezite ve alkol tüketiminin genç yetişkinler arasında kolon kanserinden kaynaklanan ölüm oranlarını artırdığını ortaya koydu. Uzmanlara göre, aile öyküsü ve yaş gibi genetik faktörler risk oluştururken, sağlıksız beslenme alışkanlıkları bu riski ciddi oranda artırıyor.Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri’ne (CDC) göre, özellikle yüksek yağ, düşük lif ve şeker oranı yüksek beslenme tarzı kolon sağlığı üzerinde olumsuz etki yaratıyor.Kolon kanserinin başlıca risk faktörleri şöyle sıralanıyor:50 yaş ve üzeri olmakAilede kolorektal kanser öyküsüSigara ve alkol kullanımıObezite ve fiziksel aktivite eksikliğiİşlenmiş ve kırmızı et ağırlıklı diyetBeslenme uzmanları ve onkologlar, bazı gıda gruplarının kolon kanseri riskini artırdığını belirtiyor. İşte o besin grupları:1. Kırmızı ve İşlenmiş EtlerSığır, kuzu eti ile pastırma, sosis ve şarküteri ürünleri gibi işlenmiş etler, Dünya Sağlık Örgütü tarafından kanserojen olarak sınıflandırılıyor. İçerdikleri kimyasallar kolonun iç yüzeyine zarar verebiliyor.2. Kızarmış ve Fast Food ÜrünleriYüksek sıcaklıkta pişirilen bu gıdalar, trans yağlar ve ileri glikasyon son ürünleri (AGE) içeriyor. Bu bileşenler inflamasyonu tetikleyerek kolon kanseri riskini artırabiliyor.3. Şekerli Gıdalar ve Rafine KarbonhidratlarGazlı içecekler, tatlandırılmış gıdalar, beyaz ekmek ve makarna gibi ürünler, kan şekeri seviyelerini hızla yükselterek obeziteye neden oluyor. Bu da kolondaki hücrelerin olumsuz yönde etkilenmesine yol açabiliyor.4. AlkolAlkol, vücutta asetaldehite dönüşerek DNA’ya zarar verebiliyor. Ayrıca bağırsak mikrobiyotasını bozarak kolonun doğal savunmasını zayıflatıyor.5. Aşırı İşlenmiş GıdalarHazır çorbalar, paketli atıştırmalıklar ve dondurulmuş ürünler, yüksek oranda tuz, şeker ve katkı maddesi içeriyor. Lif açısından fakir bu gıdalar, kolon sağlığını olumsuz etkileyebiliyor.6. Düşük Lifli BeslenmeLif, sindirimi kolaylaştırır ve toksinlerin atılmasına yardımcı olur. Meyve, sebze, tam tahıllar ve baklagillerin az tüketildiği diyetler kolon kanseri riskini artırabiliyor.Ne Yemeli?Uzmanlara göre, kolon kanseri riskini azaltmak için şu besin grupları tercih edilmeli:Koyu yeşil yapraklı sebzeler, brokoli ve karnabahar gibi turpgillerTam tahıllar: Esmer pirinç, tam buğday ekmeği, yulafBaklagiller: Mercimek, fasulye, nohutFermente gıdalar: Yoğurt, kefir, lahana turşusuSağlıklı yağlar: Zeytinyağı, avokado, cevizBu gıdalar, iltihabı azaltarak bağırsak sağlığını destekliyor ve kolon fonksiyonlarını güçlendiriyor.Kolon kanseri, düzenli tarama testleri ile erken evrede tespit edilebiliyor. Uzmanlar, özellikle risk grubunda bulunan bireylerin 45 yaşından itibaren düzenli kolonoskopi yaptırmalarını öneriyor.
Bu makale sadece genel bilgi verme amacıyla yazılmıştır ve doktor tavsiyesi olarak ele alınmaması gerekir. Makalenin içeriğinden yola çıkarak okurun kendi başına koyduğu teşhislerden ntv.com.tr sorumlu değildir. Sağlığınızla ilgili herhangi bir endişeniz varsa doktorunuza danışın.
