ABD, 1945 yıl önce bugün “küçük çocuk” adlı nükleer bombayla Japonya’nın Hiroşima kentini cehenneme çevirdi.
Takvim yaprakları 6 Ağustos 1945’i gösterdiğinde, Japonya’nın önemli ticaret kenti Hiroşima, cehennemi yaşadı. Enola Gay adlı Amerikan B-29 bombardıman uçağı, “küçük çocuk” adlı nükleer bombayı bıraktı. İnsanlığa karşı kullanılan ilk nükleer bomba, yerden yaklaşık 600 metre yüksekte patladı. Nükleer silahın yol açtığı alev topu kenti bir anda sardı. Bir saniyeden az süre içinde yerdeki sıcaklık 7 bin dereceye kadar çıktı. Hiroşima’nın büyük bölümü anında küle dönerken saniyeler içinde 70 binden fazla kişi öldü. İnsanların yüzde 60’ı yanarak, yüzde 30’u enkaz parçalarından, yüzde 10’u ise radyasyondan yaşamını yitirdi. Bombanın ilk atıldığı noktanın 1,6 kilometrelik çevresinde taş üstünde taş kalmadı. Hiroşima’daki 90 bin binanın 60 binden fazlası ya tamamen yıkıldı ya da ağır hasar aldı. 12 bin ile 15 bin ton TNT’ye eşdeğer olan atom bombasının yol açtığı yıkım, 13 kilometrekarelik bir alana yayıldı. Telefon, telegraf hatları, demiryolları ve elektrik santralleri de ağır hasar aldı. Radyasyon zehirlenmesinden haftalar, aylar, hatta yıllar sonra ölenler oldu. Ölenlerin sayısı patlamadan bir yıl sonra 140 bin’i aştı. İNSANLIĞIN BİTTİĞİ YER: HİROŞİMA Atom bombası felaketinden kurtulanlar da vardı. Onlara Hibakuşa adı verildi. Hayatları boyunca Japon hükümeti, sağlık masraflarını karşılama sözü verdi. 2024 Nobel Barış Ödülü’ne de Hiroşima ve Nagazaki’deki atom bombası kurbanları için oluşturulan “Nihon Hidankyo” adlı kuruluş layık görüldü. 1956 yılında kurulan Nihon Hidankyo bünyesinde atom bombası mağdurları, yaşadıkları trajediyi dünyaya anlatarak “bir daha asla nükleer silahlar kullanılmaması” yönündeki “uluslararası nükleer tabu” algısının yaratılmasında önemli rol oynadı.
ATOM BOMBASINDAN KURTULAN YAPI Atılan ilk atom bombasının patladığı noktaya yakın,, ayakta kalan tek yapısıysa hala korunuyor. Hiroşima Barış Anıtı Parkı, kurbanlara adandı. Barış anıtının hemen önünde on binlerce kurbanın isimiyle “Huzur içinde yatın, bu felaket bir daha asla yaşanmayacak” ifadesi yazılı. ÜÇ GÜN SONRA HEDEFTE NAGAZAKİ VARDI Amerika Birleşik Devletleri, Hiroşima’dan 3 gün sonra 9 Ağustos’ta bir diğer Japon kenti Nagazaki’yi atom bombasıyla vurdu. “Şişman adam” adı verilen atom bombası, Nagazaki’yi yerle bir etti. Kentin yüzde 40’ı ya tamamen yıkıldı ya da ağır hasar aldı. 21 bin ton TNT gücündeki atom bombası, Nagazaki’de infilak ettiği anda 40 bin kişinin ölümüne yol açtı. Radyasyon zehirlenmesinden dolayı sonradan ölenlerin sayısı da yıl sonuna kadar 30 bin’i geçti. Bu saldırıdan sonra İkinci Dünya Savaşı, 14 Ağustos’ta Japonya’nın koşulsuz teslim olmasıyla sona erdi. Bazı tarihçiler aksini savunsa da Amerikalılar, Japonları teslime zorlamak için atom bombası atmaktan başka çareleri olmadığını söylüyor. Dönemin ABD Başkanı Harry Truman ise atom bombası atma kararı için “Tarihin en büyük bilimsel kumarı için 2 milyar dolar harcadık ve kazandık” ifadesini kullanmıştı.
JAPONLARIN “BİR DAHA ASLA KULLANMAYIN” ÇAĞRISI Hiroşima ve Nagazaki kurbanları için ahlaki ve hukuki hesap henüz verilmiş değil. Nükleer silahların yayılmasının önlenmesi konusunda da bir adım atılamadı. Aksine Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü, yeni bir nükleer silahlanma yarışının işaretlerinin görüldüğü uyarısında bulundu. Enstitünün yayınladığı yeni rapora göre ABD ve Rusya ellerindeki nükleer silahları geliştirdi ve envanterlerine yenilerini ekledi. Bu iki ülke dünyadaki nükleer silahların yüzde 90’ına sahip. ABD’nin 5 bin 177, Rusya’nınsa 5 bin 459 nükleer başlığı bulunuyor.