Et ve süt tüketiminin ardından ortaya çıkan bir alerjik reaksiyon dünya çapında hızla yayılıyor. Alfa-Gal olarak adlandırılan bu sendromun asıl nedeni ise kene ısırğı. İşte Alfa-Gal nedir, nasıl bulaşır, belirtileri neler?
Son zamanlarda bir çok kişi tüketilen et ve süt ürünlerinden sonra kaşınma, şişme ve vücut ağrıları yaşıyor. Gıda zehirlenmesi gibi görünen bu gecikmiş alerjik reaksiyona genellikle “kırmızı et alerjisi” olarak adlandırıl alfa-gal sendromu. Ancak bu yanıltıcı bir isim olabilir çünkü alfa-gal kırmızı etin yanı sıra birçok ürüne karşı da güçlü reaksiyonlara neden olabilir. Sendrom, ABD’de ve dünya genelinde hızla yayılıyor. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri, ABD’de 450 bin kadar kişinin bu hastalığa sahip olabileceğini tahmin ediyor. ALFA-GAL SENDROMU NEDİR? Alfa-gal sendromu aslında “Galaktoz-alfa-1,3-galaktoz” isimli şeker molekülüne karşı alerjidir. Kısaltılmış haliyle alfa-gal. Alfa-gal şeker molekülü , inekler, domuzlar, geyikler ve tavşanlar da dahil olmak üzere çoğu memelinin dokularında bulunur. Ancak insanlarda bulunmaz. Kene ısırığı yoluyla yüksek dozda alfa-gal kan dolaşımınıza girdiğinde, bağışıklık sisteminiz alfa-gal’e karşı antikor üretmek için aşırı hızlanabilir. Alfa-gal içeren gıdalara daha sonra maruz kalmanız durumunda, bağışıklık sisteminiz uygunsuz bir alerjik tepki başlatabilir . Bu alerji genellikle kırmızı et yemekten kaynaklanır. Ancak alerji, süt ürünleri, jelatin (Jell-O veya sakızlı şekerler gibi), ilaçlar ve hatta bazı kişisel bakım ürünleri de dahil olmak üzere çeşitli hayvansal ürünlere maruz kalmakla da tetiklenebilir.
BİRÇOK KENE TÜRÜ TETİKLEYEBİLİR Birkaç yıl önce uzmanlar, alfa-gal sendromunun esas olarak güneydoğu ABD ile sınırlı olduğunu düşünüyorlardı çünkü büyük ölçüde yalnız yıldız kenesinin coğrafi yayılımıyla ilişkiliydi . Ancak, hem yerel hem de küresel raporlar , altı kıtada alfa-gal sendromuna neden olabilen çok sayıda farklı kene türünü tanımladı.
Bunların arasında Lyme hastalığını da bulaştıran çok sayıda kara bacaklı kene veya geyik kenesi de var. Kene popülasyonları geyik ve insan popülasyonlarının artmasıyla birlikte hızla artarken , alfa-gal sendromlu insan sayısı da artmakta. BELİRTİLER NELER, NE YAPILMALI? Alfa-gal sendromu, kurdeşen veya şişlikten şiddetli karın ağrısına , şiddetli mide bulantısına ve hatta yaşamı tehdit eden anafilaktik şoka kadar değişen semptomlara neden olur. Semptomlar genellikle kişinin alfa-gal içeren bir et ürünü tüketmesinden iki ila altı saat sonra başlar. Ancak alerji konusunda genel bir farkındalık eksikliği nedeniyle doktorlar kolayca tanıyı gözden kaçırabiliyor. 2022’de yapılan bir araştırma, ABD’li sağlık çalışanlarının yüzdfe 42’sinin alfa-gal sendromunu hiç duymadığını ortaya koydu. Alfa-gal sendromunuz olabileceğinden şüpheleniyorsanız , ilk adım doktorunuzla bu olasılığı görüşmek ve bağışıklık sisteminizin alfa-gal’e tepki verip vermediğini ölçmek için basit bir kan testi istemesini istemektir. Test sonucunuz pozitif çıkarsa, alerjiyi yönetmek için temel strateji, süt ve peynir de dahil olmak üzere memeli hayvanlardan elde edilen herhangi bir gıda ürününü ve potansiyel tetikleyicileri yemekten kaçınılmalı.