Doğum kontrol hapları, hafıza üzerinde etkili mi?

ABD’deki Rice Üniversitesi’nde yapılan araştırmaya göre, hormonal doğum kontrol yöntemleri kadınların olumsuz olaylara dair detayları hatırlama biçimini değiştiriyor.

Bilişsel sinirbilim uzmanı Beatriz Brandao, doğum kontrol haplarının yalnızca üreme sağlığını değil, aynı zamanda duygular ve hafızayla ilişkili beyin bölgelerini de etkilediğini söyledi.
Daily Mail’de yer bulan araştırmada, hormonal doğum kontrol kullanan kadınların olumsuz deneyimlere karşı ‘uzaklaşma’ ya da ‘yeniden yorumlama’ gibi stratejiler uyguladıklarında daha az detay hatırladıkları gözlemlendi. Brandao, bu durumun “koruyucu” bir etkisi olabileceğini söyledi.
Dr. Stephanie Leal ise, “Hormonal doğum kontrolün, kadınların duygularını düzenleme biçimini ve bunun hafızaya yansımasını etkileyebileceğini gösteren bu bulgular oldukça heyecan verici” ifadelerini kullandı.
Araştırmada, 179 kadın iki gruba ayrıldı: hormonlu doğum kontrolü kullananlar ve doğal döngüsüne sahip olanlar. Hormonal yöntem kullanan 87 kadının 79’u doğum kontrol hapı kullanıyordu.
Katılımcılara duygu düzenleme alışkanlıkları, ruh halleri ve genel sağlık durumlarıyla ilgili anketler uygulandı. Ayrıca pozitif, negatif ve nötr görseller gösterilerek; uzaklaşma, yeniden yorumlama ve olayla bütünleşme gibi duygu düzenleme stratejileri uygulamaları istendi. Ardından bir hafıza testi yapıldı.
Hormonal doğum kontrol kullanan kadınların, doğal döngüye sahip kadınlara göre duygusal uyarıcılara daha güçlü tepkiler verdiği ancak negatif olaylara dair daha az ayrıntı hatırladıkları tespit edildi. 
Çalışma sonuçları Hormones and Behaviour dergisinde yayımlandı.
Araştırmacılar, çalışmanın bazı kısıtlamaları olduğunu da kabul etti. Örneğin, hormonal doğum kontrol kullanan katılımcıların çoğu sadece hap kullanıyordu ve doğal döngüdeki kadınların regl döngüsünün hangi evresinde olduğu net olarak takip edilmedi.
Bundan sonraki aşamada araştırmacılar, farklı döngü evrelerini inceleyerek hap, spiral gibi farklı hormonal yöntemlerin etkilerini karşılaştırmayı planlıyor.
Brandao, “Amacımız doğal ya da sentetik hormonların duygusal sağlık üzerindeki etkilerini daha iyi anlayarak kadınların hem üreme hem de zihinsel sağlıkları hakkında daha bilinçli kararlar vermelerini sağlamak” dedi.
Daha önce yapılan araştırmalar da hormonal doğum kontrol yöntemlerinin; motivasyon, duygu ve dikkat gibi beyin fonksiyonlarını etkileyen bölgelerde değişikliklere yol açabileceğini göstermişti. Östrojen seviyelerinin düşmesi, özellikle hipokampus gibi hafıza ve duygu kontrolünde kritik rol oynayan bölgeleri etkileyebiliyor.
Doğum kontrol hapının bilinen yan etkileri arasında mide bulantısı, göğüs hassasiyeti, ruh hali değişimleri ve baş ağrısı yer alıyor. Kilo alımı konusunda ise kanıtlanmış bir ilişki olmadığı belirtiliyor. Nadir de olsa, kan pıhtısı riski ve meme ile rahim ağzı kanseri riskinde hafif bir artış da rapor ediliyor.

Door Haluk