Filistin’i devlet olarak tanıyan İngiltere’nin İçişleri Bakanı Yvette Cooper, misilleme olarak Batı Şeria’yı ilhak etmemeleri konusunda İsrail hükümetini uyardığını açıkladı.
New York’taki tarihi Birleşmiş Milletler Genel Kurulu öncesi Filistin devletini tanıdığını duyuran İngiltere’nin İçişleri Bakanı Yvette Cooper, BBC’ye önemli açıklamalarda bulundu.
Cooper, İngiltere’nin, Filistin devletini tanımasına misilleme olarak İsrail’e Batı Şeria’nın bazı bölgelerini ilhak etmemesi konusunda uyarıda bulunduğunu açıkladı.
Önemli bir politika değişikliği olarak, Başbakan Sir Keir Starmer dün Kanada, Avustralya ve Portekiz ile birlikte İngiltere’nin Filistin devletini tanıdığını ilan etti. BBC’nin İsrail’in bu açıklamayı Batı Şeria’nın bazı bölgelerini ilhak etmek için bir bahane olarak kullanacağından endişe duyup duymadığı sorusuna Cooper, İsrailli mevkidaşına ve hükümetine, bunu yapmamaları gerektiğini açıkça belirttiğini söyledi.
Dışişleri Bakanı şöyle konuştu: “Aldığımız bu kararın, İsrail’in güvenliğini ve Filistinlilerin güvenliğini en iyi şekilde sağlamak için alındığını açıkça belirttik. Bu karar, Ortadoğu’da barışı, adaleti ve en önemlisi güvenliği korumakla ilgilidir ve bunu başarmak için bölgedeki herkesle iş birliği yapmaya devam edeceğiz.”
“KOLAY OLAN UZAKLAŞMAK”
Cooper, her iki tarafın “aşırılıkçılarının” iki devletli çözümün herhangi bir olasılığını terk etmeye çalıştıklarını ve İngiltere’nin bu çözümü yeniden canlandırmak için ahlaki bir yükümlülüğü olduğunu ifade etti.
İngiliz bakan, “Kolay olan şey, sadece uzaklaşmak ve ‘bu çok zor’ demek olurdu. Böyle bir yıkım, böyle bir acı gördükten sonra bunun yanlış olduğunu düşünüyoruz. İsrail’i, İsrail devletini tanıdığımız gibi Filistinlilerin de kendi devletlerine sahip olma hakkını tanımalıyız” diye konuştu.
İngiltere Başbakanı Keir Starmer, dün yaptığı Filistin’i bir devlet olarak tanıma açıklamasında, barış ve iki devletli çözüm umudunu yeniden canlandırmak istediğini söylemişti.
İngiltere’nin Doğu Kudüs’teki Başkonsolosluğunun ne zaman tam bir büyükelçiliğe dönüşeceğini söylemeyen Cooper, Filistin Yönetimi ile diplomatik süreç başlarken konsolosluğun faaliyetlerine devam edeceğini belirtti.
İSRAİL NASIL YANIT VERDİ?
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, dört ülkenin kararlarının, “terörizme büyük bir ödül” olduğunu öne sürdü ve Filistin devletinin “kurulmayacağını” savundu.
Netanyahu, açıklamalar öncesi bakanlar ve üst düzey güvenlik yetkilileriyle yaptığı kabine toplantısında da Filistin devletinin kurulmasının, İsrail’in varlığını tehlikeye attığını öne sürdü. BM’de Filistin devletini tanıma çağrılarına karşı mücadele edeceğinin sözünü verdi.
FİLİSTİN DEVLETİNİ KAÇ ÜLKE TANIYOR? Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 80’inci toplantısı, tarihi bir oturuma tanıklık edecek. Yarın yapılacak oturumda, Fransa, Lüksemburg, Malta, Andorra ve San Marino da Filstin devletini tanıyacak.
Filistin devletini, bağımsızlığını ilan ettiği 15 Kasım 1988’den bu yana daimi temsilciler Çin ve Rusya dahil, BM üyesi 193 ülkeden 147’si tanıyordu. Dünkü açıklamalardan sonra bu sayı 151’e yükseldi. Türkiye de Filistin’i 1988 yılında ilk tanıyan ülkelerden.
TANINMA NE ANLAMA GELİYOR?
Filistin Devleti’nin tanınması, sembolik olarak büyük önem taşımakla birlikte İsrail üzerindeki uluslararası baskının artmasının da ciddi bir işareti olacak. Gazze’deki soykırıma, başta Avrupa olmak üzere dünyada tahammülün azaldığını gösterecek.
İsrail, mal, yatırım, eğitim ve kültürel değişimlere erişimi kısıtlıyor. Filistin’in havaalanı yok ve denize çıkışı olmayan Batı Şeria’ya yalnızca İsrail üzerinden ya da İsrail’in kontrolündeki Ürdün sınırından ulaşılabiliyor. Gazze Şeridi’ne giriş çıkış da tamamen İsrail’in kontrolünde. İngiltere’dek, Filistin misyonunun başkanı Husam Zomlot, tanıma adımının, eşit statüde ortaklıklar kurulmasına yol açabileceğini belirtti. Eski bir İngiliz diplomat olan Vincent Fean ise, bunun ülkeleri İsrail ile ilişkilerinin bazı yönlerini gözden geçirmeye zorlayabileceğini söyledi. Örneğin ingiltere, işgal altındaki Filistin topraklarında bulunan İsrail yerleşimlerinden gelen ürünleri yasaklayabilir.
BM KOMİSYONUNDA SOYKIRIM BELGELENDİ
Öte yandan bu hafta başında, Birleşmiş Milletler soruşturma komisyonunun İsrail’in Gazze’deki Filistinlilere karşı soykırım gerçekleştirdiğini belgelemesi de önemli bir gelişme olarak kayıtlara geçti.
İsrail’in Gazze Şeridi’ne 7 Ekim 2023’ten bu yana düzenlediği saldırılarda en 65 bin Filistinli hayatını kaybetti. Yaralı sayısının ise 166 binden fazla olduğu belirtiliyor. Filistin Sağlık Bakanlığı’na göre 147’si çocuk olmak üzere 442 kişi de açlıktan yaşamını yitirdi.