İsrail ve Hamas arasında tarihi barış anlaşmasına varıldı. Kritik imzalar bugün atılacak. Peki Gazze planına dair neler biliyoruz? (Haber: Derya Doğan)
ABD Başkanı Donald Trump, Mısır’ın Şarm El Şeyh şehrinde yürütülen müzakerelerin üçüncü gününde, Hamas ile İsrail’in 20 maddelik Gazze ateşkes anlaşmasının ilk aşamasını onayladığını duyurdu.
Mısır’ın El Kahire haber ajansı, anlaşmayı sonuçlandırmak üzere delegasyonlar arasında görüşmelerin sürdüğünü bildirdi.
1- ANLAŞMA SAAT KAÇTA İMZALANACAK?
Anlaşma bugün, Türkiye saatiyle 12.00’de Mısır’da düzenlenecek törende imzalanacak. Reuters’a konuşan bir kaynak, rehinelerin cumartesi gününden pazartesiye kadar bırakılabileceğini ifade etti.
Ancak El Cezire televizyonunun bildirdiğine göre anlaşmaya rağmen İsrail ordusu Gazze Şeridi’nde saldırılarına bu sabah da devam ediyor. Gazze’den gelen görüntülerde bölgeden dumanlar yükseldiği görülüyor.
2- İSRAİL ORDUSUNDA SON DURUM NE?
İsrail ordusu, anlaşmanın uygulanması için operasyonel hazırlıklara başladığını açıkladı. Ordu, bölgede konuşlandırılmaya devam ettiğini ve her türlü operasyonel gelişmeye hazırlandığını duyurdu.
Reuters haber ajansına bilgi veren bir kaynak, anlaşma imzalanır imzalanmaz Gazze’de ateşkesin yürürlüğe girmesinin beklendiğini söyledi.
3- HAMAS REHİNELERİ NASIL BIRAKACAK?
İsrail devlet medyası Kann’ın bildirdiğine göre Hamas ise teslime hazırlanmak amacıyla İsrailli rehineleri güvenli yerlere toplamaya başladı.
Anlaşmanın şartlarına göre Hamas’ın da bu sürenin sonunda tüm rehineleri tek seferde ve kamuya açık törenler olmaksızın serbest bırakması gerekecek.
İsrail, Gazze’de hala yaklaşık 20 canlı rehine ve yaklaşık 25 kişinin cesedinin bulunduğunu söylüyor. Hamas, 7 Ekim 2023’te yaklaşık 250 kişiyi rehin almıştı.
Trump’ın planına göre, rehineler serbest bırakıldıktan sonra İsrail, 7 Ekim 2023’ten sonra gözaltına alınan 250 müebbet hapis cezasına çarptırılmış Filistinli tutuklu ile 1.700 Gazzeliyi serbest bırakacak.
Planda, “Kalıntıları serbest bırakılan her bir İsrailli rehine karşılığında İsrail, 15 Gazzelinin cenazesini serbest bırakacak” diye belirtiliyor.
4- NETANYAHU’NUN PLANINDA NELER VAR?
Netanyahu, anlaşmayı onaylamak üzere bugün Türkiye saatiyle 17.00’de güvenlik kabinesinin toplayacak, bir saat sonra da hükümet toplantısı yapacak.
Öte yanda İsrail’in aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, rehineler geri döndükten sonra “Hamas’ın yok edilmesi gerektiğini” savundu.
5- İSRAİL ASKERLERİ NE ZAMAN ÇEKİLECEK?
Hükümet oylamasının geçmesinin ardından İsrail’in, Hamas ile mutabık kalınan bir hatta, 24 saat içinde güçlerini çekmesi gerekecek.
İsrail’in Jerusalem Post gazetesi, yeniden konuşlandırma sonrasında İsrail ordusunun, Gazze Şeridi’nin yaklaşık yüzde 53’ünü kontrol altında tutmasının beklendiğini yazdı. Kabine onayının ardından 72 saatlik geri sayım başlayacak.
6- TRUMP NE DEDİ?
Trump, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, anlaşmayı duyurmaktan gurur duyduğunu belirterek, tüm rehinelerin çok yakında serbest bırakılacağını, ve İsrail’in kararlaştırılan bir hatta askerlerini çekeceğini söyledi.
ABD Başkanı, anlaşmayı, “tarihi ve eşi benzeri görülmemiş bir olay” şeklinde nitelendirdi. Arabulucular Türkiye, Katar ve Mısır’a teşekkür etti. Trump ayrıca “Netanyahu’ya İsrail’in dünyayla savaşamayacağını söyledim ve o bunu iyi anlıyor. Gazze yeniden inşa edilecek ve orada insanların bir arada yaşadığını göreceğiz” ifadelerini kullandı.
7- HAMAS’IN İLK MESAJI NE OLDU?
Hamas da Türkiye, Katar ve Mısır’a teşekkür etti, “Savaşın nihai olarak sona ermesini ve işgalci İsrail’in Gazze Şeridi’nden tamamen çekilmesini hedefleyen ABD Başkanı Donald Trump’ın çabalarını da takdir ediyoruz” dedi.
Filistinli grup, sağ kalan rehinelerin yaklaşık 2 bin Filistinli tutukluyla takas edileceğini ve serbest bırakılmasını istedikleri Filistinlilerin listesini İsrail’e teslim ettiklerini duyurdu.
Gazze’deki ikinci büyük silahlı grup olan Filistin İslami Cihadı (PIJ) ise ise ateşkes anlaşmasının “kimsenin hediyesi olmadığını” Gazze’de “muazzam fedakarlıkların” sonucu olduğunu söyledi. “Bu tarihi anlarda halkımız, direnişin sarsılmaz kalmasında en önemli rolü oynayan büyük şehitlerini unutmayacaktır” dedi.