Kadrosu bir kez daha daraltılan laboratuvar, bugüne kadar Voyager uzay sondaları ve Mars keşif araçları gibi ABD’nin en ikonik uzay projelerini yürüttü.
NASA’nın en prestijli araştırma merkezlerinden biri olan Jet İtki Laboratuvarı (JPL), bir kez daha ciddi bir işten çıkarma dalgasıyla karşı karşıya.
Laboratuvarın direktörü Dave Gallagher, 13 Ekim’de yaptığı açıklamada 550 çalışanın daha işten çıkarılacağını duyurdu.
NASA’DA NELER OLUYOR?
Gallagher, kurumun web sitesinde yayımladığı açıklamada bu süreci “yeniden yapılanma ve kadro düzenlemesi” olarak tanımladı:
“Gelecekteki başarımızı güvence altına almak için organizasyonumuzu yeniden yapılandırıyor ve uygun bir büyüklüğe getiriyoruz.”
Yeni işten çıkarma dalgası, JPL’de son yıllarda yaşanan bir dizi kesintinin devamı niteliğinde. Kasım 2024’te dönemin direktörü Laurie Leshin, önceki küçülme sürecinin ardından, “Artık sürdürülebilir bir personel seviyesine ulaştığımızı düşünüyorum” demişti.
Ancak Leshin, Mayıs 2025’te görevinden ayrıldı ve yerine uzun yıllardır laboratuvarda görev yapan Gallagher getirildi.
550 KİŞİ DAHA GİDİYOR
Gallagher, mevcut işten çıkarmaların Temmuz 2025’te başlatılan yeniden yapılanma sürecinin bir parçası olduğunu belirterek, bu kararın ABD’deki “hükümet kapanmasıyla ilgili olmadığını” vurguladı.
Açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“Bu haftaki kararlar kolay değil, ancak JPL’nin geleceğini güvence altına almak için gerekli. Daha yalın bir yapı kurmak, temel teknik yeteneklerimize odaklanmak, mali disiplini korumak ve değişen uzay ekosisteminde rekabet gücümüzü artırmak için bu adımı atıyoruz.”
İKONİK UZAY PROJELERİNİ YÜRÜTTÜ
JPL, teknik olarak NASA’nın bir parçası değil; Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü (Caltech) tarafından işletiliyor. Ancak NASA finansmanına büyük ölçüde bağımlı.
Laboratuvar, bugüne kadar Voyager uzay sondaları ve Mars keşif araçları (Curiosity, Perseverance) gibi ABD’nin en ikonik uzay projelerini yürüttü.
Bu nedenle NASA’nın bütçesinde yaşanabilecek herhangi bir daralma, JPL’nin doğrudan etkilenmesine yol açıyor.
ABD’NİN UZAYDAKİ LİDERLİĞİ İÇİN KÖTÜ
İşten çıkarmalar yalnızca çalışanlar için trajik değil; aynı zamanda ABD’nin uzaydaki liderliği için de kötü bir işaret olarak görülüyor.
Kısa vadede mühendislik projelerindeki yavaşlama, fırlatma tarihlerinin kaçırılmasına yol açabilirken, uzun vadede genç mühendislerin JPL veya NASA’da çalışmaktan vazgeçme riski gündeme geliyor.
Bir diğer olumsuz etki ise kurum içindeki moralin çökmesi. Mevcut çalışanların bir kısmı, istikrarsızlık nedeniyle başka fırsatlara yönelmeye başlayabilir.
“BİLİME DARBE”
Orijinal Voyager görevinde yer alan bilim insanlarından Garry Hunt, The Register’a yaptığı açıklamada, JPL kariyerinin sona ermiş olmasından dolayı bu belirsizlikten doğrudan etkilenmediğini söyleyerek şunları ekledi:
“Bu gerçekten endişe verici bir dönem. ABD’nin anlamadığı şey şu: Bu durum yalnızca JPL’yi değil, genel olarak bilimi ve teknolojiyi de zayıflatıyor. Burası yetenekli insanları yetiştiren bir kurumdu. Ancak artık bu insanlar bu alandan uzaklaşacak.”
The Register’a konuşan bir JPL çalışanı ise genel atmosferi şu sözlerle özetledi:
“Buradaki genel hava, karamsarlık ve umutsuzluk.”
Hunt, gecikmelerin yaratabileceği sonuçları da hatırlattı. Voyager uzay araçları, Güneş Sistemi’nin “büyük turu” için 175 yılda bir ortaya çıkan nadir bir fırlatma fırsatını değerlendirmişti.
Bilim insanı, “O görevin penceresini kaçırmak bir seçenek değildi” diyerek JPL’nin bu tür gecikmelerin bedelini çok iyi bildiğini vurguladı.