Fransız yargısından TotalEnergies kararı

Fransa yargısı, enerji şirketi TotalEnergies’in 2050’ye kadar karbon nötr olacağına dair reklam kampanyasının “yanıltıcı ticari uygulama” olduğuna karar verdi. Mahkeme, bu kararla şirketi üç çevre örgütüne tazminat ödemeye mahkum etti.

Fransa yargısı, ulus ötesi enerji devi TotalEnergies’in 2050 yılına kadar karbon nötrlüğe ulaşacağını iddia ettiği reklam kampanyasının tüketicileri yanılttığına hükmetti. Reuters haber ajansının haberine göre karar, Fransa’nın yeşil aklama (greenwashing) karşıtı yasasının bir enerji şirketine ilk kez uygulanması bakımından emsal niteliği taşıyor. Mahkeme, TotalEnergies’in 2021 yılında rüzgâr ve güneş enerjisi tesislerini göstererek yayımladığı reklam kampanyasını inceledi. “TÜKETİCİLERİ YANILTMA POTANSİYELİ VAR” Kamuoyuna açıklanmayan kararda mahkeme, TotalEnergies’in internet sitesinde yer alan ifadelerle “yanıltıcı ticari uygulamalarda bulunduğunu” belirtti. Şirketin “2050’ye kadar karbon nötrlüğe ulaşmayı ve enerji dönüşümünün öncüsü olmayı hedeflediğine” ilişkin ifadelerinin, “çevresel taahhütlerinin kapsamı hakkında tüketicileri yanıltma potansiyeline sahip olduğu” vurgulandı. Mahkeme, TotalEnergies’in Greenpeace France, Friends of the Earth France ve Notre Affaire à Tous adlı üç çevre örgütüne ayrı ayrı 8 bin euro (yaklaşık 400 bin TL) tazminat ödemesine karar verdi. Bunun yanı sıra mahkeme, şirketin örgütlerin toplam 15 bin euro’luk yasal masraflarını da karşılamasına hükmetti. ŞİRKETİN ÇEVRE TAAHHÜTLERİ DENETİM ALTINDA Bu karar, son yıllarda şirketlerin çevreye ilişkin iddialarına yönelik denetimlerin sıkılaştırıldığı bir dönemde alındı. Avrupa Birliği ve diğer ülkelerdeki düzenleyici kurumlar, şirketlerin çevreci kimliklerini abartarak tanıtmasına yönelik uygulamalara karşı yasal çerçeveleri güçlendirmeye çalışıyor. Ancak AB içinde yanlış sürdürülebilirlik beyanlarına verilecek cezalara ilişkin görüşmeler henüz sonuçlanmadı. TotalEnergies, 2021 yılında “Total” olan adını değiştirmiş ve yeni markasıyla karbon ayak izini azaltma ve yenilenebilir enerjiye yatırım yapma sözü vermişti. Şirket, rüzgâr, güneş ve batarya teknolojilerine büyük yatırım yaptığını açıklamıştı. Diğer taraftan, Avrupa’nın en büyük petrol ve doğalgaz üreticilerinden biri olan TotalEnergies, yenilenebilir enerji yatırımlarına rağmen petrol ve gaz faaliyetlerini genişletmeye devam ediyor. Enerji devinin kârının büyük bir kısmı hâlâ fosil yakıtlardan geliyor. Çevre örgütleri Greenpeace France, Friends of the Earth France ve Notre Affaire à Tous, 2022 yılında açtıkları davada şirketin reklamlarının kamuoyunda “ağırlıklı olarak temiz enerjiye geçtiği” izlenimi yarattığını savundu. Çevre örgütleri, TotalEnergies’in 26 gigavat’lık kurulu yenilenebilir enerji kapasitesine rağmen gelirinin yüzde 97’sinden fazlasını, Avrupa Birliği’nin sürdürülebilir yatırım standartlarına göre “sürdürülebilir olmayan” faaliyetlerden elde ettiğini belirtti. AYRI BİR SORUŞTURMA DEVAM EDİYOR Son olarak, Nanterre savcılığı tarafından şirket hakkında yürütülen ayrı bir soruşturma da bulunuyor. Soruşturmada şirketin reklam uygulamaları inceleniyor ve sonucunda TotalEnergies’e ek para cezaları uygulanabileceği bildiriliyor.

Door Haluk